Dünyanın tanınmış televiziya kanalları və aparıcıları ondan internet vasitəsilə müsahibələr alır, Vardanyanın baş verənlərə münasibətini öyrənirdilər. Çox keçmədən bu “populyarlıq” onu  Xankəndində separatçı rejimin “dövlət naziri” vəzifəsinə gətirdi. Əslində isə Moskvanın planı tədricən reallaşırdı. Moskvanın məqsədi Vardanyanı separatçıların lideri Araik Arutyunyanla əvəzləyib, Bakı ilə dialoqu təmin etmək idi.

Bakının Vardanyanla təmasa keçməyəcəyi qətiləşəndən sonra Moskvanın ona olan ümidləri puça çıxdı və Araik Arutyunyan bu durumdan istifadə edərək erməni mənşəli oliqarxı “istefaya” göndərdi. Vardanyanın “populyarlığı” həmin gündən başlayaraq azalmağa başladı, müsahibələrin sayı da azaldı.

Buna baxmayaraq, Vardanyan özünü unutdurmamağa çalışır. O, son video müraciətində separatçıların lideri Araik Arutyunyanı hədəf götürüb. Vardanyan keçmişdə Arutyunyanın adını çəkmədən yerli “idarəetməni” yumşaq formada tənqid edirdi, bu dəfə isə o separatçıların "rəhbərini" ağır sözlərlə ittiham edib. 

Vardanyan Qarabağ  ərazində qalan ermənilərin kənar çağırışlarla yanaşı daxildə də ciddi problemləri olduğunu bu sözlərlə izah edib: “Mən 6 ay əvvəl vəzifəmi tərk edəndə belə demişdim: Əgər “prezident” düşmənlə mübarizəyə hazırdırsa, mən qarışıq, hamımız onu dəstəkləməliyik. Ancaq biz nə "lider", nə də "baş komandan" gördük. Cəmiyyəti aldatmaq düzgün deyil. Araik, Siz vədinizi yerinə yetirmədiniz. Siz istefa verəcəyinizi vəd etmişdiniz, həmin söhbətdə 8 nəfər şahid olub. İstefa vermək əvəzinə sizə təzyiq edildiyini və buna görə istefa verə bilməyəcəyinizi söylədiniz. Siz insanlara fərqli-fərqli sözlər deyirsiniz. Siz bizim müqavimət gücümüzü zəiflədirsiniz. Siz bütün qırmızı cizgiləri aşmısınız. Qarabağ erməniləri sizdən hesabat tələb edəcək və mən onları dəstəkləyəcəm”.

Ruben Vardanyan faktiki Araik Arutyunyana ultimatum elan edib. “İstefa verməsən, biz səni buna məcbur edəcəyik” demək istəyən Vardanyan separatçıların liderinə qarşı təzyiqi artıracağını vurğulayıb. Vardanyanın çıxışında “istefa vermək əvəzinə sizə təzyiq edildiyini və buna görə istefa verə bilməyəcəyinizi söylədiniz” cümləsi diqqət çəkib. 

Araik Arutyunyana “istefa verməmək üçün” Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan, yoxsa Moskvada onu kurasiya edən güclər təzyiq edib? 

Paşinyan üçün Qarabağın məlum ərazində qalan ermənilərini kimin idarə edəcəyinin böyük fərqi yoxdur, o bu yükdən qurtulmaq istəyir. Moskva üçün isə Xankəndindəki  separatçılarının başında kimin dayanmasının fərqi var, çünki Rusiya hərbi kontingentinin 2 ildən sonra bölgəni tərk edib-etməyəcəyi məsələsi var.

“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi