![]() |
|














Görkəmli xeyriyyəçi Hacı Soltanəlinin şərəfli həyat yolu...- FOTO
Tarix 28.11.22, 11:00 |
|

Deyirlər yaxşılıq et, balığı at dəryaya, balıq bilməsə də, Xaliq bilər. Stresslərin, müharibə ocaqlarının, qan-qadanın durmadan artdığı, tamamən dünyanı ağuşuna aldığı çağdaş dönəmdə cəmiyyətin öz yoluna sabitqədəm davam etməsi getdikcə çətinləşərək müşkül işə çevrilmişdir. Daha dəqiq desək, iqtisadi və sosial problemlərin məngənəsində sıxılan, gündəlik qayğıları ilə həddindən ziyadə yüklənmiş insanların yorğunluqdan başqalarının dərdini görüb-eşitməyə qüvvələri qalmamışdır. Bununla belə, çevrəmizdə hələ də yaşadıqları çoxsaylı sıxıntılara rəğmən, özündə güc tapıb ömrünü başqalarına həsr edən şəxsləri görəndə sevinir, sözün həqiqi mənasında, fərəh və qürur hissi keçiririk. Bu yerdə bir daha əmin olursan ki, xeyir iş görmək üçün böyük sərvət, geniş imkanlar gərək deyil, sadəcə istəmək və insana sevgi yetərlidir.
Bəllidir ki, Azərbaycanda xeyriyyəçilik ənənələri tarix boyu mövcud olmuş və onlarla xeyriyyəçi şəxsiyyətlərimiz şanlı tariximizə öz adlarını əbədilik həkk etmişlər. Xeyriyyəçilik təmənnasız könüllü fəaliyyət, ehtiyacı olanlara dəstək, bu vəsilə ilə dərdlərə şərik olmaq və cəmiyyətdə ümid formalaşdırmaqdır.
Bu gün sizlərə xeyriyyəçi Hacı Sultanəli Haşımovu tanıtmaq istəyirik. Gəlin fəhləlikdən milyonçuluğa, yetimlikdən babalığa yüksələn Hacı Soltanəlinin ömür yoluna birgə nəzər salaq, onu hamılıqla tanıyaq...
Hacı Sultanəli Haşımov 1851-ci ildə Balaxanada anadan olmuşdur. Hələ 11 yaşında ikən hər iki valideyinini itirib böyük bacısının himayəsində yaşayan Soltanəli Haşımov 14 yaşında Nobel qardaşlarının Bakıdakı neft buruqlarında fəhləlik etməyə başlamışdır. Təhsilə hədsiz meyilli olan Soltanəli gündüzlər neft buruqlarında çalışır, gecələr isə dini və ədəbi mövzuda məclislərdə iştirak edirdi. O, zirəkliyi və dərrakəsinə görə həmyaşıdlarından xeyli dərəcədə fərqlənərdi. Elə buna görə də Soltanəli Haşımov bir müddət neft mədənlərində fəhlə işlədikdən sonra usta köməkçisi kimi çalışmağa başlayır. Beləliklə, qısa müddətdə qazandığı pulları israf etmədən toplayan gənc, 21 yaşında kiçik bir torpaq sahəsi almağa belə nail olmuşdu. Sonradan aldığı torpaq sahəsində ilk neft quyusu fontan vuran Soltanəli az keçmədən Bakının gənc milyonçularından birinə çevrilmişdir.

Hacı Sultanəli Haşımov
Daim allaha bağlı, imanlı, əxlaqlı, ağlı və dərrakəsi ilə hər kəsin sevimlisinə çevrilmiş Hacı Sultanəli Haşımov hələ o zamanlar Azərbaycanın tanınmış xeyriyyəçilərindən sayılan Hacı Zeynalabdin Tağıyevlə dost olmuşdur. Belə ki, Tağıyev həmişə məclislərdə Hacı Soltanəlinin maarifpərvərliyindən, biliyə, elmə vurğunluğundan hərarətlə bəhs etmişdir. Hacı Zeynalabdinin qardaş deyə müraciət etdiyi Hacı Soltanəli, həmçinin Bakının infrastukturunun inkişafına yönələn bir çox layihələrin hazırlanmasında və həyata keçirilməsində də yaxından iştirak etmişdir.

Soldan ikinci əyləşən Hacı Zeynalabdin Tağıyev. Altıncı Hacı Soltanəli Haşımov
Ümumilikdə dörd məscid və bir hamam binası etdirmiş Hacı Soltanəlinin inşasına nail olduğu məscidlərdən üçü Bakı şəhərində, biri isə Quba rayonunda idi. Hacı Soltanəlinin inşa etdirdiyi məscidlərdən dövrümüzə qədər gəlib çatanları da var. Onlardan ən böyüyü Bakı şəhərinin Yasamal rayonununda, Salatın Əsgərova küçəsindəki ölkə əhəmiyyətli memarlıq statusu daşıyan “Hacı Soltanəli” məscididir. Məscid 1904-1910-cu illərdə inşa edilmişdir. Bununla yanaşı, “XIX-XX əsrin əvvəlləri Azərbaycanın şəhərsalma və memarlığı” kitabında məscidin kompozisiyasının vertikallığı, memarlıq həlli binanın tanınmış memar-mühəndis İ.K.Ploşko tərəfindən layihələndirildiyi ehtimalını da yaradır.

"Hacı Sultanəli" məscidi
Hacı Soltanəlinin inşasına nail olduğu məscidlərdən birinin qalıqları Ləhiş bağlarındadır. Balaxanıda inşa edilmiş məscid 1969-cu ildə sökülərək yerində məktəb tikilmişdir.
Yuxarıda da vurğulandığı kimi, Hacı Soltanəli maarifpərvər şəxsiyyət olmuş, onun elmə, təhsilə göstərdiyi diqqət və həssaslığı o dövrün ziyalılarının həyatına təsirsiz ötüşməmişdir. O, zamanında xaricdə təhsil alan xeyli sayda gəncə maddi dəstəyini də əsirgəməmişdir.
Bakıda 1901-ci ildə Hacı Zeynalabdin Tağıyevin rəhbərliyi altında inşa olunmuş müsəlman dünyasında ilk qızlar məktəbinin açılışından sonra ikinci belə məktəb Balaxanıda Hacı Soltanəlinin təşəbbüsü ilə tikilmişdir. Hətta, Hacı Soltanəlinin şəxsi istəyi ilə bu məktəbdə dövrün bir sıra din xadimlərinin, imkanlı şəxslərinin qız övladları da təhsil almışlar.
Hacı Soltanəlinin xalq üçün etdiyi xeyriyyə işləri yalnız bunlarla məhdudlaşmır. Azərbaycan xalqının böyük satirik şairi Mirzə Ələkbər Sabiri Bakıya, Suraxanıya dəvət edən Hacı Soltanəli maarifçilik yoluna davam edərək azərbaycanlı övladlarının təhsil alması üçün Balaxanıda daha bir məktəb inşa etdirmiş, həmin məktəbdə Mirzə Ələkbər Sabir xeyli müddət dərs demişdir. Fərəh doğuran hal bir də budur ki, Balaxınada inşa edilən o məktəb günümüzədək qorunub-saxlanmışdır. Hazırda kitabxana kimi fəaliyyət gösətərən bu maarif ocağı vaxtilə orada dərs demiş, ruhu hələ də bu məkanda dolaşan unudulmaz şairimizin adını daşıyır.

Hacı Sultanəli Haşımovun Balaxanıda tikdirdiyi məktəb
Hacı Soltanəli o dövrün siyasi proseslərinə də qətiyyən seyrçi qalmamışdır. Qeyd edək ki, 1905 və 1918-ci illərdə Azərbaycanda silahlı erməni birləşmələrinin başlatdığı soyqırım tariximizin ən faciəvi səhifələridir. Həmin qanlı illərdə sadə azərbaycanlılara divan tutan, yüzlərlə kəndi yerlə-yeksan edən erməni silahlılarının qarşısının alınması üçün dövrün imkanlı, hörmətli, xalqını düşünən şəxsiyyətləri var-gücləri ilə səfərbər oldular. Bələkdəki körpələrə belə rəhm etməyən, hamilə qadınları süngülərə keçirən erməni vandallarına qarşı mübarizəyə ciddi formada dəstək verən şəxsiyyətlərdən biri də Hacı Soltanəli idi. Belə ki, o, erməni zülmünə qarşı əhalinin səfərbər edilməsində, yeni silahların alınmasında, istehkam sədlərinin yaradılmasında ciddi-cəhdlə iştirak etmişdir. Beləliklə, qısa zaman ərzində Bakı ətrafında Hacı Soltanəlinin rəhbərliyi və maliyyə dəstəyi ilə istehkamlar qurulmuş, səngərlər qazılmışdır.
Sovet işğalı zamanı qurulan hökumət xalqımızın başına gətirilən qanlı hadisələri, o dövr tariximizi bizə unutdurmağa çalışsa da, xalq yaşananları heç vəchlə yaddan çıxarmadı.
Digər maraq doğuran məqam isə odur ki, bu gün Balaxanı qəsəbəsinin qəbiristanlğına yaşlı nəslin nümayəndələri həm də “səngər” deyirlər.
Azərbaycanda 1920-ci ildə milli hökumətin devrilməsindən, Sovet hakimiyyətinin qurulmasından 1 il sonra, 1921-ci ildə böyük şəxsiyyət, daim xalqını elmli, təhsilli görmək istəyən Hacı Soltanəli dünyasını dəyişmişdir. Hacı Soltanəlinin məzarı Ləhiş bağlarında, inşa etdirdiyi məscidin yanındadır.
Göründüyü kimi, xeyirxahlıq xalqımızın milli xüsusiyyətidir, xeyriyyəçilik ənənəsi isə Azərbaycanda ta qədimdən mövcuddur. Müasir zamanda ayrı-ayrı fərdlərin fəaliyyətində və dövlətin siyasətində mühüm prinsipə çevrilmiş xeyriyyəçiliyə elmi yanaşma isə günün tələbidir.
Ən əsası isə qədim və şərəfli keçmişə malik Azərbaycan xalqı tarixə söykənərək ata-babalarımızdan bizə miras qalan adət-ənənələri, xalqımızın milli-mənəvi dəyərlərini bu gün də qürurla davam və inkişaf etdirərək gələcək nəsillərə ötürməkdədir.
Əminik ki, əsasını maarifpərvər, mərd və səxavətli kişilərin qoyduğu, bu gün də şərəflə yaşadılan xeyriyyəçilik ənənələrinin daha da geniş yayılması, imkanlı şəxslərin bu savab işə artıq dərəcədə həssaslıqla yanaşaraq könül verməsi dövlətimizin apardığı sosial siyasətə mühüm dəstək olacaqdır.
Cahandar Laçınlı
Xəbərin oxunma sayı : 1822
Maraqlı
Xəbərlər
-
“Düşmən əsassız müharibə aparmağa çalışdı, lakin biz layiqli cavab verdik“ - Şahbaz Şərif
-
Okean dibinin yalnız 0,001% -i öyrəniliib - Alimlər etiraf ediblər
-
Prezident onları ayaq üstə alqışladı - VİDEO
-
Bu gün imtahan var - 7 şəhər və rayonda
-
Nigar Camal 14 il sonra eyni libasda… - VİDEO
-
Mehriban Əliyeva Ağdam səfərindən görüntülər paylaşdı - VİDEO
-
“Qəzzada atəşkəsə nail olmağa çalışırıq“ - Mahmud Abbas
-
Biz bu qarşıdurmada qalib gəldik - Şahbaz Şərif
-
Prezidentin kövrəldiyi anlar - VİDEO
-
“Rusiya atəşkəs təklifini nəzərdən keçirəcək” - Peskov
-
Şuşadan Xankəndiyə kanat yolu olacaq - Prezident ilk dəfə açıqladı
-
“Taliban”dan daha bir qərar - Şahmat qadağan edildi
-
Azərbaycan Ordusunda andiçmə mərasimləri keçirilib - VİDEO
-
“Vətən müharibəsi həm qəhrəmanlıq, həm milli ruh salnaməsidir” - Prezident
-
Kür çayı məcrasından çıxdı: Sabirabad sakinləri çətin vəziyyətə düşdülər (VİDEO)
-
“Bizimlə bu gün hesablaşmayan sabah peşman olur” - Prezidentdən mesaj
-
Ən bahalı 10 azərbaycanlı futbolçu - SİYAHI
-
“Hesab etdim ki, məhz bu gün burada olmalıyam” - İlham Əliyev
-
Evlərin qiyməti nə qədər bahalaşıb? - RƏSMİ
-
Azərbaycanda bu siqaretlər bahalaşır - MƏBLƏĞ
-
Prezident və birinci xanım Ağdam Muğam Mərkəzinin açılışında - Fotolar
-
“Rusiya atəşkəslə bağlı çağırışımıza məhəl etməsə...“ - Starmer
-
Heydər Əliyev siyasi irsinin təməl sütunları - Samir Nuriyev yazır
-
“İkinci mərhələdə Kəngərlidə daha çox ev tikiləcək“ - Prezident
-
Tofiq Yaqubludan qərar - Aclıq aksiyasını dayandırdı
-
“Rusiyada istintaq hələ davam edir” - Ceyhun Bayramov
-
Sabahdan güclü külək əsəcək - XƏBƏRDARLIQ
-
Hindistan və Pakistan razılığa gəldlər - Atəşkəs barədə
-
“Təmaslarla bağlı Türkiyə və İsrail tərəfləri özü açıqlama verir“ - XİN başçısı
-
Şabranda avtomobil ağaca çırpılıb - İki qardaş ölüb
-
Prezident Kəngərli sakinləri ilə görüşdü - FOTOLAR
-
“Ukrayna ordusu dörd dəfə Kursk və Belqorod vilayətlərinə girməyə cəhd göstərib“- Rusiya MN
-
Sabirabadda Heydər Əliyevin xatirəsi yad edildi - FOTOLAR
-
“Azərbaycanın vasitəçiliyi ilə aparılan deeskalasiya prosesindən istifadə etmək lazımdır“ - Fidan
-
Hindistan geri çəkilməyə məcbur oldu - Gərginliyin azaldılmasını istəyir
-
Beyləqanda Heydər Əliyevin xatirəsi yad edildi - Fotolar
-
İlham Əliyev Ağdamın Kəngərli kəndində - FOTOLAR
-
“Ermənistan MN növbəti təxribata zəmin yaratmağa cəhd edir“ - Müdafiə Nazirliyi
-
Sabahdan başlayaraq rayonlarda yağış yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
“Azərbaycan və Ermənistan arasında sülh prosesi üzrə bir neçə istiqamət var“ - Ceyhun Bayramov
-
Rayonlarda yaşayanlara kredit niyə yüksək faizlə verilir? - VİDEO
-
“Heyətimi gecə klublarında təyin edirəm” - Video
-
Ordumuzun mövqeləri Ermənistandan atəşə tutuldu - RƏSMİ
-
Paytaxtın mərkəzi ilə qəsəbələrdəki bazarlarda qiymət fərqi - VİDEO
-
Leyla və Arzu Əliyevalar Romada sərgidə - Fotolar
-
Arda Turana rəsmi təklif - qərarı qətidir
-
“Mən atamın inamını doğrultdum...” - VİDEO
-
Hakan Fidan sui-qəsdə məruz qalıb – Özü açıqladı
-
Avropa üçlüyünün rəhbərləri Kiyevdə - Mühüm açıqlama olacaq
-
“Xatirimizdədir, sevgi ilə anırıq” - Mehriban Əliyeva
-
Pakistan Hindistana zərbələr endirir - Aerodromlar, elektrik şəbəkəsi məhv edilib
-
Prezidentdən Heydər Əliyevlə bağlı paylaşım - FOTO
-
Heydər Əliyevin anadan olmasının 102-ci ildönümüdür
-
İnstaqramda bu gün kimlər nələr paylaşdı? - FOTOLAR
-
Çindən Azərbaycana idxal edilən kürülər bazarda neçəyə satılır? - VİDEO
-
Ermənistan acınacaqlı vəziyyətdə: Hər dördüncü sakin yoxsuldur
-
Üç gömrük işçisinin məxfi yazışmaları - Rüşvət çarxı necə fırlanıb? + FOTOLAR
-
Azərbaycan hərbçiləri Türkiyədə təlimdə iştirak edəcəklər - VIDEO
-
Tramp Çinə tətbiq edilən rüsumları birtərəfli qaydada azaltmaq niyyətində deyil - Ağ Ev
-
Yasamalda qəbirlər başqalarının dəfni üçün təklif edilir? - VİDEO
-
Azərbaycanda kredit faizləri nə zaman aşağı düşəcək? - VİDEO
-
Prezidentlə xanımından səmimi görüntülər - VİDEO
-
Çiyələyə bənzəyir, dadı tam başqa - özü isə xəzinədir
-
Dünyanın ən məşhur avtomobil markaları açıqlandı - SİYAHI
-
Pakistan nümayəndə heyəti Milli Müdafiə Universitetində - VİDEO
-
Məktəb direktorunun səs yazısı yayıldı - Araşdırma başladı + Video
-
“Tramp bunun üçün hərbi gücdən istifadə edə bilər...“ - Stiven Uitkoff
-
Şuşa Müalicə-Sağlamlıq Mərkəzinin açılışı olub - FOTOLAR
-
Nərimanov rayonunda yerləşən “Şəki” restoranı sökülür - VİDEO
-
Yanğın, sel, zəlzələ... - Evimizi necə sığortalayaq?
-
Qısqandığı qadının üzünü dişlədi - Cəza verildi
-
Naxçıvanda orta məktəbdə bıçaqlanma - Yaralı var
-
İlham Əliyev “Xocalı” yarımstansiyasının açılışında iştirak etdi - Fotolar
-
Şuşada inşa ediləcək dördüncü yaşayış kompleksinin təməli qoyulub - FOTO
-
Tramp və Putin bir-birini təbrik edib - Köməkçiləri vasitəsilə
-
İlham Əliyev Xocalıda da açılışa qatıldı - FOTOLAR
-
Prezident və birinci xanım Şuşa səfər edib - FOTOLAR
-
WhatsApp-da yeni funksiya - Tiktok kimi olacaq
-
Macarıstanın Ukraynada casusluq fəaliyyəti ifşa olundu - iki agent həbs olundu
-
PKK-nın tərkisilah olaraq özünü ləğv etməsi gözlənilir - KİV
-
Zelenski şərtlərini açıqladı: İstənilən formatda danışıqlara hazırıq
-
“Real” Xabi Alonso ilə 3 illik müqavilə imzalayacaq - “Marca”
-
Masallıda ağır qəza - 2-si uşaq olmaqla 3 nəfər ölüb
-
770 min manat vergi borcu olan şirkət - “Bitel” MMC kimindir?
-
Sığorta şirkətlərinin səhlənkarlığı - 50 manatınızın başı ağrıyır
-
DTX-də Heydər Əliyevin anadan olmasının 102 illiyi qeyd olunub - FOTOLAR
-
Azərbaycanda məşhur tikinti şirkəti bağlanır, əməkdaşları işdən çıxarılır
-
Ramiz Mehdiyevin qızı Ali Məhkəməyə üz tutdu - “Baku Oksford Məktəbi“ ilə bağlı
-
DİN-in kollektivi Heydər Əliyevin xatirəsini yad etdi - VİDEO
-
Ermənistanla Azərbaycan arasında müharibə olmayacaq, sülh olacaq - Paşinyan
-
Saleh Məmmədov idarə rəisini işdən çıxardı - Yerinə onun oğlunu təyin etdi
-
İlham Əliyev yeni seçilən Roma Papasını təbrik etdi
-
“Bitcoin“in qiyməti 103 min dolları ötüb - Kriptovalyuta bazarının son göstəriciləri
-
20 manatlıq şirkət necə milyonluq tenderin qalibi olur? - İcbari Tibbi Sığortanın 3 “dostu“
-
Azərbaycan hərbçiləri paradda keçid etdi - VİDEO
-
İllik təhsil xərci 9 min manat oldu - baş nazirin qərarının şifrələri
-
Prezident və birinci xanım onların xatirəsini andı - FOTOLAR
-
Evlərin qiyməti kəskin bahalaşacaq - Ekspertlərdən AÇIQLAMA
-
Mehriban Əliyevadan Qələbə Günü ilə bağlı paylaşım - FOTO
-
Bir şagirdin “Son zəng“ xərci nə qədərdir? - AÇIQLAMA
-
Prezident və birinci xanım Heydər Əliyevin məzarını ziyarət etdi -FOTOLAR
-
Atəşkəs olmasa, əlavə sanksiyalar tətbiq edəcəyik - Tramp
-
Çempionlar Liqası:İngiltərənin 6 klubu olacaq
-
Əcnəbilərin Bakıda mağazada dələduzluğu şok etdi - VİDEO
-
Anqola Prezidenti İlham Əliyevə zəng etdi - Nələr müzakirə olunub?
-
Sabiq icra başçısı Nəbi Muxtarovu öldürmək istədilər - Dəhşətli FAKTLAR
-
“Hindistanın hərəkətlərini müharibə kimi qiymətləndiririk“ - Pakistanın daimi nümayəndəsi
-
Azərbaycan və Vyetnam arasında əsas perspektivli istiqamətlərindən biri turizmdir
-
Azərbaycan-Vyetnam əməkdaşlığında yeni bir mərhələnin başlanğıcı
-
Azərbaycan və Vyetnam arasında ənənəvi olaraq təhsil sahəsində sıx əlaqələr mövcuddur
-
Siyasi-iqtisadi-ticari əlaqələrə, humanitar və mədəni mübadiləyə yeni töhfə
-
Prezidentdən Qələbə Günü ilə bağlı paylaşım - FOTO
-
Azərbaycanda 9 May - faşizm üzərində Qələbə Günü qeyd olunur
-
Şəbnəmdən Xuramana cavab - “Fotosessiyalarıma 3 min verirəm“
-
Həftənin rəmzi komandası - Yamal, Sommer, Hakimi...
-
Qramla satılan ətirlər ciddi problemlərə səbəb ola bilər - VİDEO
-
Yeni Roma Papası kimdir? – XIV Lev haqqında hər şey
-
BƏƏ prezidenti İlham Əliyevə zəng edib - Nələr müzakirə olunub?
-
Azərbaycanı və Vyetnamı yarım əsrdən artıq tarixə malik dostluq münasibətləri birləşdirir
-
Vətəndaşlar bu hala görə banklardan təzminat tələb edə bilərlər - VİDEO
TOP 10
ARXİV