![]() |
|














Görkəmli xeyriyyəçi Hacı Soltanəlinin şərəfli həyat yolu...- FOTO
Tarix 28.11.22, 11:00 |
|

Deyirlər yaxşılıq et, balığı at dəryaya, balıq bilməsə də, Xaliq bilər. Stresslərin, müharibə ocaqlarının, qan-qadanın durmadan artdığı, tamamən dünyanı ağuşuna aldığı çağdaş dönəmdə cəmiyyətin öz yoluna sabitqədəm davam etməsi getdikcə çətinləşərək müşkül işə çevrilmişdir. Daha dəqiq desək, iqtisadi və sosial problemlərin məngənəsində sıxılan, gündəlik qayğıları ilə həddindən ziyadə yüklənmiş insanların yorğunluqdan başqalarının dərdini görüb-eşitməyə qüvvələri qalmamışdır. Bununla belə, çevrəmizdə hələ də yaşadıqları çoxsaylı sıxıntılara rəğmən, özündə güc tapıb ömrünü başqalarına həsr edən şəxsləri görəndə sevinir, sözün həqiqi mənasında, fərəh və qürur hissi keçiririk. Bu yerdə bir daha əmin olursan ki, xeyir iş görmək üçün böyük sərvət, geniş imkanlar gərək deyil, sadəcə istəmək və insana sevgi yetərlidir.
Bəllidir ki, Azərbaycanda xeyriyyəçilik ənənələri tarix boyu mövcud olmuş və onlarla xeyriyyəçi şəxsiyyətlərimiz şanlı tariximizə öz adlarını əbədilik həkk etmişlər. Xeyriyyəçilik təmənnasız könüllü fəaliyyət, ehtiyacı olanlara dəstək, bu vəsilə ilə dərdlərə şərik olmaq və cəmiyyətdə ümid formalaşdırmaqdır.
Bu gün sizlərə xeyriyyəçi Hacı Sultanəli Haşımovu tanıtmaq istəyirik. Gəlin fəhləlikdən milyonçuluğa, yetimlikdən babalığa yüksələn Hacı Soltanəlinin ömür yoluna birgə nəzər salaq, onu hamılıqla tanıyaq...
Hacı Sultanəli Haşımov 1851-ci ildə Balaxanada anadan olmuşdur. Hələ 11 yaşında ikən hər iki valideyinini itirib böyük bacısının himayəsində yaşayan Soltanəli Haşımov 14 yaşında Nobel qardaşlarının Bakıdakı neft buruqlarında fəhləlik etməyə başlamışdır. Təhsilə hədsiz meyilli olan Soltanəli gündüzlər neft buruqlarında çalışır, gecələr isə dini və ədəbi mövzuda məclislərdə iştirak edirdi. O, zirəkliyi və dərrakəsinə görə həmyaşıdlarından xeyli dərəcədə fərqlənərdi. Elə buna görə də Soltanəli Haşımov bir müddət neft mədənlərində fəhlə işlədikdən sonra usta köməkçisi kimi çalışmağa başlayır. Beləliklə, qısa müddətdə qazandığı pulları israf etmədən toplayan gənc, 21 yaşında kiçik bir torpaq sahəsi almağa belə nail olmuşdu. Sonradan aldığı torpaq sahəsində ilk neft quyusu fontan vuran Soltanəli az keçmədən Bakının gənc milyonçularından birinə çevrilmişdir.

Hacı Sultanəli Haşımov
Daim allaha bağlı, imanlı, əxlaqlı, ağlı və dərrakəsi ilə hər kəsin sevimlisinə çevrilmiş Hacı Sultanəli Haşımov hələ o zamanlar Azərbaycanın tanınmış xeyriyyəçilərindən sayılan Hacı Zeynalabdin Tağıyevlə dost olmuşdur. Belə ki, Tağıyev həmişə məclislərdə Hacı Soltanəlinin maarifpərvərliyindən, biliyə, elmə vurğunluğundan hərarətlə bəhs etmişdir. Hacı Zeynalabdinin qardaş deyə müraciət etdiyi Hacı Soltanəli, həmçinin Bakının infrastukturunun inkişafına yönələn bir çox layihələrin hazırlanmasında və həyata keçirilməsində də yaxından iştirak etmişdir.

Soldan ikinci əyləşən Hacı Zeynalabdin Tağıyev. Altıncı Hacı Soltanəli Haşımov
Ümumilikdə dörd məscid və bir hamam binası etdirmiş Hacı Soltanəlinin inşasına nail olduğu məscidlərdən üçü Bakı şəhərində, biri isə Quba rayonunda idi. Hacı Soltanəlinin inşa etdirdiyi məscidlərdən dövrümüzə qədər gəlib çatanları da var. Onlardan ən böyüyü Bakı şəhərinin Yasamal rayonununda, Salatın Əsgərova küçəsindəki ölkə əhəmiyyətli memarlıq statusu daşıyan “Hacı Soltanəli” məscididir. Məscid 1904-1910-cu illərdə inşa edilmişdir. Bununla yanaşı, “XIX-XX əsrin əvvəlləri Azərbaycanın şəhərsalma və memarlığı” kitabında məscidin kompozisiyasının vertikallığı, memarlıq həlli binanın tanınmış memar-mühəndis İ.K.Ploşko tərəfindən layihələndirildiyi ehtimalını da yaradır.

"Hacı Sultanəli" məscidi
Hacı Soltanəlinin inşasına nail olduğu məscidlərdən birinin qalıqları Ləhiş bağlarındadır. Balaxanıda inşa edilmiş məscid 1969-cu ildə sökülərək yerində məktəb tikilmişdir.
Yuxarıda da vurğulandığı kimi, Hacı Soltanəli maarifpərvər şəxsiyyət olmuş, onun elmə, təhsilə göstərdiyi diqqət və həssaslığı o dövrün ziyalılarının həyatına təsirsiz ötüşməmişdir. O, zamanında xaricdə təhsil alan xeyli sayda gəncə maddi dəstəyini də əsirgəməmişdir.
Bakıda 1901-ci ildə Hacı Zeynalabdin Tağıyevin rəhbərliyi altında inşa olunmuş müsəlman dünyasında ilk qızlar məktəbinin açılışından sonra ikinci belə məktəb Balaxanıda Hacı Soltanəlinin təşəbbüsü ilə tikilmişdir. Hətta, Hacı Soltanəlinin şəxsi istəyi ilə bu məktəbdə dövrün bir sıra din xadimlərinin, imkanlı şəxslərinin qız övladları da təhsil almışlar.
Hacı Soltanəlinin xalq üçün etdiyi xeyriyyə işləri yalnız bunlarla məhdudlaşmır. Azərbaycan xalqının böyük satirik şairi Mirzə Ələkbər Sabiri Bakıya, Suraxanıya dəvət edən Hacı Soltanəli maarifçilik yoluna davam edərək azərbaycanlı övladlarının təhsil alması üçün Balaxanıda daha bir məktəb inşa etdirmiş, həmin məktəbdə Mirzə Ələkbər Sabir xeyli müddət dərs demişdir. Fərəh doğuran hal bir də budur ki, Balaxınada inşa edilən o məktəb günümüzədək qorunub-saxlanmışdır. Hazırda kitabxana kimi fəaliyyət gösətərən bu maarif ocağı vaxtilə orada dərs demiş, ruhu hələ də bu məkanda dolaşan unudulmaz şairimizin adını daşıyır.

Hacı Sultanəli Haşımovun Balaxanıda tikdirdiyi məktəb
Hacı Soltanəli o dövrün siyasi proseslərinə də qətiyyən seyrçi qalmamışdır. Qeyd edək ki, 1905 və 1918-ci illərdə Azərbaycanda silahlı erməni birləşmələrinin başlatdığı soyqırım tariximizin ən faciəvi səhifələridir. Həmin qanlı illərdə sadə azərbaycanlılara divan tutan, yüzlərlə kəndi yerlə-yeksan edən erməni silahlılarının qarşısının alınması üçün dövrün imkanlı, hörmətli, xalqını düşünən şəxsiyyətləri var-gücləri ilə səfərbər oldular. Bələkdəki körpələrə belə rəhm etməyən, hamilə qadınları süngülərə keçirən erməni vandallarına qarşı mübarizəyə ciddi formada dəstək verən şəxsiyyətlərdən biri də Hacı Soltanəli idi. Belə ki, o, erməni zülmünə qarşı əhalinin səfərbər edilməsində, yeni silahların alınmasında, istehkam sədlərinin yaradılmasında ciddi-cəhdlə iştirak etmişdir. Beləliklə, qısa zaman ərzində Bakı ətrafında Hacı Soltanəlinin rəhbərliyi və maliyyə dəstəyi ilə istehkamlar qurulmuş, səngərlər qazılmışdır.
Sovet işğalı zamanı qurulan hökumət xalqımızın başına gətirilən qanlı hadisələri, o dövr tariximizi bizə unutdurmağa çalışsa da, xalq yaşananları heç vəchlə yaddan çıxarmadı.
Digər maraq doğuran məqam isə odur ki, bu gün Balaxanı qəsəbəsinin qəbiristanlğına yaşlı nəslin nümayəndələri həm də “səngər” deyirlər.
Azərbaycanda 1920-ci ildə milli hökumətin devrilməsindən, Sovet hakimiyyətinin qurulmasından 1 il sonra, 1921-ci ildə böyük şəxsiyyət, daim xalqını elmli, təhsilli görmək istəyən Hacı Soltanəli dünyasını dəyişmişdir. Hacı Soltanəlinin məzarı Ləhiş bağlarında, inşa etdirdiyi məscidin yanındadır.
Göründüyü kimi, xeyirxahlıq xalqımızın milli xüsusiyyətidir, xeyriyyəçilik ənənəsi isə Azərbaycanda ta qədimdən mövcuddur. Müasir zamanda ayrı-ayrı fərdlərin fəaliyyətində və dövlətin siyasətində mühüm prinsipə çevrilmiş xeyriyyəçiliyə elmi yanaşma isə günün tələbidir.
Ən əsası isə qədim və şərəfli keçmişə malik Azərbaycan xalqı tarixə söykənərək ata-babalarımızdan bizə miras qalan adət-ənənələri, xalqımızın milli-mənəvi dəyərlərini bu gün də qürurla davam və inkişaf etdirərək gələcək nəsillərə ötürməkdədir.
Əminik ki, əsasını maarifpərvər, mərd və səxavətli kişilərin qoyduğu, bu gün də şərəflə yaşadılan xeyriyyəçilik ənənələrinin daha da geniş yayılması, imkanlı şəxslərin bu savab işə artıq dərəcədə həssaslıqla yanaşaraq könül verməsi dövlətimizin apardığı sosial siyasətə mühüm dəstək olacaqdır.
Cahandar Laçınlı
Xəbərin oxunma sayı : 1822
loading...
Maraqlı
Xəbərlər
-
Sabah dağlıq və dağətəyi rayonlarda qar yağacaq - Xəbərdarlıq
-
“Gömrük tarifi haqqında” Qanuna dəyişiklik edildi - FƏRMAN
-
“Vasif Talıbovun evinə polislər basqın etdi, vinçester silahları tapıldı” – İddia
-
Neftçalada narazılıq pik həddə: sabiq icra başçısı Mirhəsən Seyidova dərs keçdi – “Sənin 1 yaşın vardı…”
-
Bakıda binanın mansardına əlavə balkon inşa edildi - FOTO
-
Mühəndis bölmələri döyüş təlimində - FOTO/VİDEO
-
Azərbaycan və Misir prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - FOTO
-
“Rusiya yeni hücuma hazırlaşır” - Ukrayna Təhlükəsizlik Şurası
-
Səfirliyimizdə terrorçunu zərərsizləşdirən qəhrəman əməliyyat olundu - VİDEO
-
Misir Prezidenti Əbdülfəttah Əs-Sisinin rəsmi qarşılanma mərasimi olub - FOTO
-
“İrandakı etirazçılar Azərbaycan səfirliyinə hücuma görə SEPAH-ı günahlandırırlar” - ABŞ institutu
-
“Başıma gələnlər Zelenski üçün açıq “mesaj”dır” - Saakaşvili
-
Ata qızının lüt şəkilləri yayılmasın deyə evini satdı - Abşeronda ailəli qadın keçmiş sevgilisi ilə...
-
“Bayden İranla münasibətlərin həllində hərbi yolu istisna etmir“ - KİV
-
Azərbaycana məxsus “Mi-8” helikopterini erməni terrorçularının vurmasından 31 il ötür
-
Küsülü məşhurlar gecəyə eyni geyimdə gəldilər - FOTO
-
Günün transfer xəbərləri: “Milan“ axtardığını “Mançester Siti“də tapdı
-
“Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə hücumu pisləyirik“ - İsveç XİN
-
Təbrizdə qürurverici görüntülər - Şəhidimiz alqışlarla anıldı - VİDEO
-
“Onun haqqında ən sərt tədbirlər görülə bilər” - Elman Nəsirov
-
Səfirliyimizə hücum belə planlaşdırılıb - Yeni görüntülər
-
“Qardaş Azərbaycan xalqı ilə həmrəyik” - Pakistan XİN
-
Misir Prezidentinin Bakıda Azərbaycanın iş adamları ilə görüşü olub - FOTO
-
Azərbaycan və İran XİN başçıları telefonla danışıb - Səfirliyimizə terror hücumu müzakirə olunub
-
Emin Topçiyevin direktoru olduğu daha 3 şirkət ləğv olunur – Təfərrüat
-
DİN nəqliyyat vasitələrinin texniki baxışı ilə bağlı məlumat yaydı - VİDEO
-
“Bizim pullarla Türkiyədə özünə villa, ev, obyekt alır“ - “Korkmaz Group“un sahibindən şikayət
-
Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə terror Azərbaycan dindarları tərəfindən hiddətlə qarşılanır - QMİ-dən bəyanat
-
Röyaya BDU-nun diplomunu Abel Məhərrəmov nə üçün hədiyyə edib? - İLGİNC MƏQAM
-
Hikmət Hacıyev Britaniya səfiri ilə görüşdü - FOTO/VİDEO
-
Tehranda səfirliyimizə hücumun ardından ermənilər küçələrə töküldülər - VİDEO
-
Azərbaycanda son sutkada 24 nəfər koronavirusa yoluxub - 3 nəfər ölüb
-
Səfirliyimizə hücum edən şəxsin görüntüsü yayıldı - FOTO/VİDEO
-
Azərbaycanda əmlakın qeydiyyatı ilə bağlı xərclər azaldılacaq
-
Ərdoğan Azərbaycanın Tehrandakı səfirliyinə mənfur hücumu qınadı - FOTO
-
Tehranın polis rəisi başqa vəzifəyə keçirilib - FOTO
-
Hikmət Hacıyev İsrailin ölkəmizdəki səfiri ilə görüşdü - FOTO/VİDEO
-
Mehriban Əliyeva səfirliyə silahlı hücumla bağlı paylaşım etdi - FOTO
-
Ermənilərin viran qoyduğu Kəlbəcərin Sarıdaş kəndi - FOTO
-
Fond Əhməd Əhmədzadənin oğlunun şirkətindən ofis icarəyə götürür – 90 minə...
-
İranın Azərbaycandakı səfiri XİN-ə ÇAĞIRILDI
-
Misir Prezidenti Azərbaycana səfərə gəldi - FOTO
-
Səfirliyə hücum anının daha bir görüntüsü yayıldı - VİDEO
-
“Terror hücumunu törədənlər ən sərt şəkildə cəzalandırılmalıdır“ - Ceyhun Bayramov
-
“Bu, əvvəlcədən planlanlaşdırılmış, kəşfiyyatı aparılmış bir hadisədir” - Türkiyəli general
-
“İsrail səfirliyi Azərbaycan xalqı ilə həmrəydir“ - Corc Dik
-
Səfirliyimizə terror hücumunda şəhid olan Orxan Əsgərov kimdir? - FOTO/VİDEO
-
“Azərbaycanın İrandakı səfirliyinin əməkdaşları təxliyə olunur“ - XİN
-
İsrail ordusu HƏMAS-ın yeraltı raket zavodunu bombalayıb - VİDEO
-
Prezident İrandakı səfirliyimizə hücumu qınadı, başsağlığı verdi - FOTO
-
“Bütün məsuliyyət İran tərəfinin üzərinə düşür“ - Azərbaycan XİN
-
“Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə hücum məni dəhşətə gətirdi“ - Aİ nümayəndəsi
-
Terrorçu səfirliyə belə daxil olub - Səfirliyə hücumun görüntüləri (VİDEO)
-
“İran qırmızı cizgiləri aşdı“ - “Qonşu ölkədəki fanatik dairələr azğınlaşıb“
-
“Azərbaycan səfirliyinə hücum bizi şoka salıb” - Rusiya XİN
-
Bakıda bir ərazidən səkkiz qumbara tapıldı - FOTO/VİDEO
-
Türkiyə İrandakı səfirliyə hücumu pislədi - “Azərbaycanın yanındayıq“
-
Azərbaycan XİN İrandakı səfirliyimizə hücumla bağlı məlumat yaydı
-
İlon Mask “Twitter”in yeni səhmlərini satmaq istəyir: Danışıqlar aparılır
-
Azərbaycanın İrandakı səfirliyinə silahlı hücum: Ölən və yaralanan var (FOTO/VİDEO)
-
“Holokost qurbanlarını yad edir və yas tuturuq“ - Azərbaycan XİN
-
Azərbaycanda dollar ucuzlaşacaqmı? - FOTO
-
Bəzi süd məhsullarının qiymətinin kəskin bahalaşmasının səbəbi nədir? - AÇIQLAMA
-
Erkin Qədirli AŞPA-da Rusiyanın təcavüzkarlığından danışdı - VİDEO
-
Paytaxtın hansı küçələrində tıxac var? - SİYAHI
-
Xankəndi-Laçın yolunda aksiya 47 gündür davam edir - FOTO
-
Aygün Kazımovanın həyatında rolu olan 10 kişi
-
Ən çox maaş alan futbolçu kimi tarixə düşəcək - Rekord məbləğ
-
Qubada içməli suya həsrət qalan kənd sakini: “Sonra deyirlər ki, camaat köçüb gedir şəhərə” - VİDEO
-
Samir Adıgözəlli Moskvada saxlanıldı - VİDEO
-
Naxçıvan sakinləri işsizlikdən şikayət edir - VİDEO
-
Aksiyaçılar dünya ictimaiyyətini ekologiyanı qorumağa çağırırlar - Etiraz davam edir
-
Rusiyanın güvəndiyi dağlara qar yağır - Serbiya sanksiyalara qoşulur?
-
Bakıda bir məhlədə 13 gəncin adına 1 milyon manata yaxın borc bildirişi gəlib - VİDEO
-
Sənədsiz evi olanların nəzərinə: Sakinlər qeydiyyatdan çıxarılır - Video
-
Pensiyası kəsilən fiziki məhdudiyyətli uşağın ailəsi şikayətçidir - VİDEO
-
Eynulla Fətullayev Aydın Canıyevi həbs etdirdi - FOTO
-
TƏBİB-dən valideynlərə xəbərdarlıq: Uşaqları xəstəlikdən necə qorumalıyıq? - VİDEO
-
“Barselona”dan dünya rekordu - FOTO
-
Vardanyan Xankəndinə köçməyə niyə razılaşıb? – İki səbəb var...
-
Gömrük işçilərinin qanunsuz əməlləri ifşa olundu - Rəsmi
-
Qərbi Azərbaycana Qayıdış Konsepsiyasının TAM MƏTNİ
-
Müharibədə iştirak etdi, intihar etmək istədi - Aygün Kazımovanın vəsiyyəti nə olmuşdu? + FOTO
-
Ağdam-Füzuli avtomobil yolunun inşası sürətlə davam etdirilir - FOTO/VİDEO
-
Tanklardan sonra qırıcı təyyarələr: Ukrayna cəbhəsi genişlənə bilər
-
Parlament buraxıla, referendum keçirilə bilər - Hazırlıqlar başladı
-
Qida texnoloqundan iddia: “Çörəyə də haram qatırlar”
-
Son sutkada 43 yeni yoluxma faktı qeydə alınıb - FOTO
-
DSMF bu şəxsdən ofis icarəyə götürdü – Ayda 96 min verəcək...
-
“Minsk Qrupu artıq fəaliyyət göstərmir“ - Dövlət Departamenti də etiraf etdi
-
Pikedən Şakiraya yeni cavab: İlk dəfə yeni sevgilisi ilə bağlı paylaşım etdi - FOTO
-
Sabiq bələdiyyə sədri 2 milyon manata yaxın torpaq sahələrini satmağa cəhd göstərib - İTTİHAM AKTI
-
Geri qaytarılan 427 dissertasiyaya görə kim cavab verəcək? - “Elə institut var ki, 10-15 işi…”
-
Vilayət Eyvazov vətəndaş qəbulu və sıra baxışı keçirib - FOTO, VİDEO
-
“Putinlə görüşməkdə maraqlı deyiləm“ - Ukrayna lideri
-
“Ərdoğanı çox sevirik, çünki...” - Maduro
-
Gömrükdən kim daha çox pul yığıb: Mehdiyev, yoxsa Bağırov?
-
“Mənə bir neçə dəfə sui-qəsd cəhdi olub, amma heç hara getmədim” - Volodimir Zelenski
-
“Sən həm yeyirsən, həm də danışırsan...“ - Vitse-spikerdən Erkin Qədirliyə etiraz
-
Keçmiş kəşfiyyatçı Putinin bunkerlərindən danışdı: Rusiya prezidenti harada gizlənə bilər?
-
“Torpaq islahatı elə-belə aparılıb” - Eldar İbrahimov
-
Azərbaycanda banklar son bir ildə nə qədər pul qazanıblar? - Tam siyahı
-
Bakının bu ünvanında evlər söküləcək - Kvadratına 3 min AZN kompensasiya
-
Milli Məclisin İntizam Komissiyası Erkin Qədirlini müzakirəyə çıxara bilər
-
“Şlyapa Zahid“ ev dustaqlığına buraxılmasını istəyir - MƏHKƏMƏ
-
“Bakıda vəzifəli şəxs vətəndaşdan pul alarkən yaxalanıb“ - Baş Prokurorluq
-
Dövlət sektorunda işləyənlərin 75 faizinin özünün və ya ailə üzvünün kredit borcu var - SORĞU
-
Respublika Kinematoqrafçılar İttifaqında kütləvi İSTEFA
-
“İrandakı etiraz aksiyaları kuliminasiya nöqtəsinə çatıb” - ABŞ institutu
-
Baş Prokurorluq Gömrük Komitəsində əməliyyat keçirir - Rəsmi
-
Müəllimlərin maaşı nə vaxt artacaq? - Deputat açıqladı
-
Seymur Talıbovla Röya Ayxan BDU-ya necə qəbul olunub? - DİM açıqladı
-
“Rusiya Paşinyanı Vardanyanla əvəz etmək istəyir” - “The Washington Times”
-
Zelenski Baydenə təşəkkür edib: “Bu qələbəyə gedən yolda mühüm addımdır”
-
Banklar dollar almaqdan niyə imtina edir? – Sonuncu hərracda satış olmayıb...
-
Xankəndi-Laçın yolunda aksiya 46 gündür davam edir
-
Daşaltı əməliyyatından 31 il ötür
-
Gənc aktrisa Üzel Kərimova necə formada qalır? - FOTO
-
Messinin hədəfi: MLS, yoxsa Avropa?
-
Kartof kəskin bahalaşdı - VİDEO
TOP 10
ARXİV