![]() |
|














Siyasətin əxlaq kodeksi və siyasi lider modeli - ŞƏRH
Tarix 14.02.25, 18:06 |
|

Siyasi liderin ideal obraz və modeli məsələsi bütün dövrlərdə elmi və populyar diskussiyaların əsas mövzularından biri olub. Fəlsəfə, sosiologiya, psixologiya, tarix, politologiya və digər elmlərin tədqiqat predmeti olan “siyasi lider” məfhumuna həsr edilmiş yüzlərlə, bəlkə də minlərlə dissertasiya yazılıb. Təsadüfi deyil ki, sözügedən məfhumla bağlı müxtəlif elmi yanaşma və nəzəriyyələr mövcuddur. “İdeal lider hansı keyfiyyətlərə cavab verməlidir?” sualı hər zaman mütəfəkkirləri düşündürüb.
Əlbəttə ki, bu cür axtarışlar heç də səbəbsiz olmayıb. Tarixən istisnasız olaraq hər bir cəmiyyət güvənə biləcək lider axtarışındadır. Elə bir lider ki, ilk növbədə, ölkəsinin daxilində təhlükəsizliyi, dayanıqlı inkişafı və sabitliyi təmin edə bilsin, beynəlxalq münasibətlər müstəvisində isə dövlət maraqlarını mütləq prioritet kimi bəyan edə biləcək qədər nüfuz və siyasi iradəyə malik olsun. Cəmiyyət, millət və dövlət olaraq sabaha ümidlə baxmaq üçün fundamental hesab olunan əsaslar məhz bunlardır. Bəli, sözügedən mürəkkəb mövzu bəlkə də bir köşə yazısı üçün uğurlu sayıla bilməz, ancaq müasir reallıqlar onu diktə edir ki, köşə yazı formatı siyasi maarifçilik üçün ən optimal variantlardandır.
Mövzuya müraciət etməyə vadar edən əsas səbəb Prezident İlham Əliyevin yanvarın 20-də Davosda Çinin CGTN (China Global Television Network) telekanalına verdiyi müsahibəsində səsləndirdiyi fikirlər oldu. Bilavasitə mövzuya keçməzdən öncə kiçik haşiyəyə çıxaraq qeyd etməliyəm ki, ölkə başçısının səsləndirdiyi bu cür fikirlərin elmi, peşəkar və geniş ictimai müzakirələrin predmeti olmadığına çox təəccübləndim. Görəsən, görmürlər, fərqində deyillər, yoxsa görmək istəmirlər?
AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirlər politoloq Asif Adilin “Siyasətin əxlaq kodeksi və siyasi lider modeli” sərlövhəli məqaləsində yer alıb.
Politoloq bildirib ki, həmin müsahibədə dövlətimizin başçısı cəmi bir neçə sual ətrafında müasir siyasi lider məfhumunun əsas fəlsəfi kateqoriyalarını müəyyən etməklə dünya mütəfəkkirlərini düşündürən sualları cavablandırdı. Sitat: “Liderlik, əlbəttə ki, böyük bir məsuliyyətdir...”. Beləliklə, ideal siyasi lider modelinin əsas keyfiyyət göstəricilərindən biri məhz məsuliyyətdir. Odur ki, xəstə ambisiyalı demaqoqlar apriori olaraq ideal siyasi lider obrazına uyğun gəlmirlər. Məhz elə bu səbəbdən də bu cür siyasətciklərin “triumflarının” ömrü kiçik qalmaqal qədər çox qısa olur.
Onun sözlərinə görə, mövcud kontekstin inkişafında dövlət başçısının növbəti fikirləri də kifayət qədər maraqlı və məzmunludur: “Bəzən müəyyən siyasi səbəblər üzündən hakimiyyətə can atan liderlər çoxlu vədlər verir və sonra onları yerinə yetirmir və bu da məyusluğa, inamsızlığa gətirib çıxarır. Bu, dünyanın müxtəlif yerlərində siyasi böhrana gətirib çıxarır”. Beləliklə, Prezident bu cür fikirlərlə siyasətdə “məsuliyyət” amilini bilavasitə “peşəkarlıq” və “effektiv fəaliyyət” kimi məfhumlarla əlaqələndirmiş oldu. Siyasətçinin məsuliyyətsiz və yalan bəyanatları cəmiyyətdə apatiya və sosial böhrana gətirib çıxara biləcəyini dolayısı ilə bildirən dövlət başçısı, əslində, radikal təfəkkürün müasir cəmiyyətlər üçün nə qədər zərərli və təhlükəli olduğunu xatırlatmış oldu.
Siyasətin əxlaq kodeksini müəyyən etmək iqtidarında olan, habelə müasir cəmiyyətlərin siyasət sahəsinə etibar və ümidini artıra biləcək bu cür fikirlər bütün aidiyyəti elmi və ali təhsil ocaqlarının baş stendlərində əks olunmalıdır. Bu gün müxtəlif təhsil ocaqlarında oxuyan sabahın siyasətçi və menecerlərinin təfəkkürü məhz bu cür yanaşma və fikirlərin təsiri altında formalaşdırılmalıdır. Milli siyasi fikir və nəzəri məktəblər də məhz bu cür ifadələr ətrafında aparılan peşəkar diskussiya və yazılan elmi məqalələr vasitəsilə formalaşdırılır.
Yuxarıda qeyd olunan müsahibədə öz əksini tapmış Prezident İlham Əliyevin növbəti fikirlərini də burada prinsipial olaraq vurğulamaq istərdik: “Bizim mövqeyimiz ondan ibarətdir ki, əgər hər bir ölkə diqqətini, sadəcə, öz gündəminə yönəltsə, başqa ölkənin işlərinə müdaxilə etməyə çalışmasa, münaqişələr, narazılıqlar, müharibələr olmaz. Bütün dünyada hələ də qeyri-sabit vəziyyətin olmasının və qan tökülməsinin yeganə səbəbi ondan ibarətdir ki, imperialist keçmişi olan ölkələr, sadəcə olaraq, müdaxilə etməyə, dominantlıq etməyə, diktə etməyə davam etmək istəyir və bu, təbii olaraq, müqavimətə gətirib çıxarır”.
Razılaşın ki, dünyada baş verən proseslər və müşahidə olunan tendensiyalar fonunda dövlətin birinci şəxsi tərəfindən bu cür fikirlərin açıq şəkildə səsləndirilməsi üçün böyük inam, güc və iradə tələb olunur. Bunlardır ideal siyasi lideri xarakterizə edən prinsipial keyfiyyətlər. Keçmiş dövrlər haqqında oxuduğumuz tarixi kitablarda bizlərə qəhrəman kimi təqdim olunanlar məhz o şəxslərdir ki, kimi bu cür ritorikaya və iradəyə sahib olub. Axı niyə biz bu həqiqətləri görməməliyik? Əks halda sosial şəbəkələrin “qəhrəmanları” və demaqoq siyasətcikləri öz populist və məsuliyyətsiz şou xarakterli ritorika ilə gənclərimiz üçün yanlış örnəklərə çevrilə bilərlər.
“Bu mənada Prezident İlham Əliyevin növbəti fikirləri də əlamətdar məna daşıyır: “Beləliklə, ictimaiyyətin dəstəyini əldə etmək istəyən liderlərə məsləhətim o olardı ki, həmişə həqiqəti söyləyin və beynəlxalq təzyiqdən, beynəlxalq mediadan asılı olmayaraq, haqqınızda nə dediklərindən, sizi necə adlandırdıqlarından, sizi necə təhqir etmələrindən asılı olmayaraq, ölkəniz üçün doğru olanı edin”. Beləliklə, “prinsipial mövqe” və “ali dəyərlərə sadiqlik” də ideal siyasi lider modelinin əsas göstəricilərinə daxil olunur. Bu inamın, bu gücün mənbəyi ilk növbədə Azərbaycanın haqlı mövqeyidir. Burada bir daha kiçik haşiyəyə çıxaraq qeyd edək ki, “prinsipiallıq” əsla radikal təfəkkürə və demaqogiyaya məxsus olan keyfiyyət sayıla bilməz. Burada prinsipiallığı əvəz edən keyfiyyət qərəzdir”, - deyə A.Adil vurğulayıb.
Onun sözlərinə görə, mövzu ilə bağlı qeyd olunmalı önəmli məqamlardan biri Qərbdə artıq uzun illərdir ki, “nüfuzlu və xarizmalı siyasi lider” defisitinin yaşanmasıdır. Sözügedən amil Qərbin bəzi manipulyativ və spekulyasiya xarakterli bəyanatlarının əsas səbəblərindən biridir.
“Gübrə” və “dopinqlə” yetişdirilən Qərbin siyasi liderləri apriori olaraq xarizmatik lider ola bilməz. Məhz elə bu səbəbdən də onları xilas etmək naminə siyasi texnologiyalardan geniş istifadə olunur, habelə siyasi dövriyyəyə ənənəvi dəyərlər sistemini təhrif edən ultra liberal və amorf məzmunlu psevdodəyərlər salınır. Onlardan fərqli olaraq Azərbaycanda Prezident İlham Əliyevə siyasi texnologiyaların “sehrləri” arxasında gizlənməyə ehtiyac yoxdur. Biz bu obyektiv həqiqəti anlamalı, ifadə etməkdən çəkinməməli, bununla fəxr etməliyik.
“Dünya tarixində baş vermiş müharibələrə diqqət yetirsək açıq şəkildə görə bilərik ki, yalnız əsl Lideri olan xalqlar bu müharibələrdə qalib ola biliblər. Demaqogiya ilə lider olmaq mümkünsüzdür. Ucuz və məsuliyyətsiz demaqogiyalar cəmiyyəti yalnız uçuruma, daha dərin böhranlara sürükləyə bilər. Siyasəti şoudan, peşəkarlığı təlxəklikdən, prinsipiallığı manipulyasiyalardan, həqiqəti də ucuz demaqogiyadan ayırd etməyi bacarmalıyıq”, - deyə politoloq əlavə edib.
Xəbərin oxunma sayı : 1483
Analiz
Xəbərlər
-
Hansı bölgələrdə insanlar içkiyə daha çox pul xərcləyiblər? - Rəsmi məlumat
-
5 aydır itkin düşmüşdü - Polis qətlə yetirildiyini müəyyən etdi
-
“Mən şəxsən Rəqsanə və əri ilə görüşüb pulları vermişəm” - Şikayətçi danışdı + VİDEO
-
Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı tarixi addım - Dəmir yolunun təməli atılır
-
Britaniya 5 təşkilata sanksiya tətbiq edib - Rusiyaya sanksiyalardan yayınmağa kömək ediblər
-
Azərbaycanda 3 medal satışa çıxarıldı - FOTOLAR
-
Liftin şaxtasından mənzilə girdi - 13 823 manatlıq oğurluq etdi
-
Bakı metrosunun Müşahidə Şurasının tərkibi dəyişdi - Yeni təyinatlar
-
Prezident və birinci xanım Gəncəyə səfər etdi - FOTOLAR
-
Xəzərdəki bu ada Abşerona birləşəcək - AÇIQLAMA
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Paytaxtın iki ünvanında avtobus zolağından minib-düşmə yeri yaradıldı - Fotolar
-
İki rayona prokuror təyin edildi - Baş prokuror Əmr imzalayıb
-
FHN filtr istehsalı sexinin fəaliyyətini dayandırdı - VİDEO
-
Putin Ərdoğana zəng etdi - Ukrayna ətrafındakı vəziyyət müzakirə olunub
-
Binəqədi İcra Hakimiyyətinin baş məsləhətçisi milyonluq obyektə sahibdir - SƏNƏD
-
Aqil Ələsgər İstanbulda mükafata layiq görüldü - FOTO/VİDEO
-
Çin-Hindistan gərginliyinə son: Tarixi normallaşma başlayır
-
Bir vəkilin fəaliyyətinə xitam verildi - Altısına xəbərdarlıq edildi
-
ABŞ 6000-dən çox tələbə vizasını ləğv edib - Dövlət Departamenti
-
Yağış yağacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
Bu qəzet fəaliyyətini dayandırdı - Əksər işçilər “Xalq“a keçdi
-
60 yaşlı kişi qətlə yetirildi - Bacısı oğlu saxlanıldı
-
İran dörd həftə ərzində nüvə silahı hazırlaya bilərdi - Tramp
-
Azərbaycanda qadınlar kişilərdən daha çox pul xərcləyir - Statistika
-
“Putin Zelenski ilə görüşə hazır deyil - “CNN“
-
35 min manat dəyərində günəş panelləri oğurlandı - 3 nəfər saxlanıldı
-
Bakıda ŞOK OLAY: Sosial şəbəkələrdə qız şəkilləri bəyənən kişini sevgilisi DÖYDÜ
-
“10-a yaxın ölkə Ukraynaya qoşun göndərməyə hazırdır” - “Bloomberg”
-
Ərəb ölkələrindən Azərbaycana gələn turistlərin sayı azaldı - SƏBƏB....
-
Hərbi Prokurorluqda yenilik - Etimad xətti yaradıldı
-
Ötən il 38 qızqaçırma olub - Bir ilin cinayətləri
-
Bakıda yeni tibb müəssisəsi inşa edilir - 26 milyona başa gələcək
-
Müğənni Rəqsanənin həbsinə dair iddialar: Aysun son nöqtəni qoydu - VİDEO
-
Vəzifəlilərlə əlbir olan iş adamına bu cəza verildi - 35 şirkəti var
-
“Qarabağ“ın möhtəşəm qələbəsi - VİDEO
-
İxtisas seçimi başa çatdı - Ən çox rəqabət bu qruplardadır
-
Bakıda ən bahalı torpaq sahələri bu ərazilərdə satılır - VİDEO
-
Azərbaycan ət idxalını 18 faiz azaldıb - Komitə
-
Çempionlar Liqası: “Qarabağ“ “Ferentsvaroş“ səfərində inamlı qələbə qazanıb
-
Zelenski və Putin danışıqlar masasına oturmağa hazırdır - Ağ Ev
-
Aygün Kazımovadan yeni klip - Özü çəkilməyib
-
“Qəzza ilə bağlı danışıqlarda irəliləyiş var“ - Misir XİN
-
İki rayonda qaz fasilələrlə veriləcək - XƏBƏRDARLIQ
-
“Dalga Beach“də işləmiş bir qrup işçi maaşlarını ala bilmirlər - VİDEO
-
Avtobus dayanacağında antisanitar vəziyyət hökm sürür - VİDEO
-
Suqovuşan kilsəsinin sirri: Alban irsi üzərində erməni saxtakarlığı
-
Gəncədə 15 yaşlı oğlan qətlə yetirildi - Həmyaşıdı saxlanıldı
-
Nazirlik o görüntülərlə bağlı açıqlama yaydı - Həkim deyilmiş
-
Dünyada ən çox qızıl bu ölkələrdədir - Bəs Azərbaycan neçəncidir?
-
İşə düzəltmək adı ilə 100 minlik dələduzluq - Qazi həbs edildi
-
Vardanyanın məhkəməsində zərərçəkmişlər danışdı - Fotolar
-
“Özündən 10 dəfə böyük ölkə ilə münaqişəyə girməməlisən“ - Tramp
-
18 kq 500 qram narkotik vasitə aşkarlandı - DİN-dən əməliyyat
-
Prokurorluq estetik əməliyyat proseduru ilə bağlı yayılan görüntünü araşdırır - VİDEO
-
“Rusiya heç vaxt Krım, Donbas və ya Novorossiyanı ələ keçirmək istəməyib“ - Lavrov
-
Şagirdlərin elektron yerdəyişməsi: müddət uzadılıb
-
Azərbaycanın dövlət borcu ilə bağlı proqnoz AÇIQLANDI
-
Klublarımızın yay planları: Kim gəlir, kim gedir?
-
Ölkəyə mal gətirən sahibkarlardan nazirlik rəsmiləri pulu belə alıb - MƏHKƏMƏ İŞİ
-
Azərbaycana ən çox hansı ölkələrdən səfər edirlər? - Siyahı
-
“TamStore”də müştəriləri aldadırlar - İşə məhkəmə baxacaq
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Magistraturaya boş qalan yerlərə 617 nəfər qəbul olunub - DİM açıqlama yaydı
-
Bakıda cütlük nişan günü ayrıldı - Film kimi məhkəmə
-
Qazla əlaqədar yeni sabit aylıq tarif olacaq - Nə vaxtdan tətbiq ediləcək?
-
Tramp Avropa liderlərini bu cür qəbul etdi - Fotolar böyük rezonans doğurdu
-
AFFA buna görə klublara pul ödəyəcək - MƏBLƏĞ
-
Əməliyyat zamanı daha bir biabırçılıq: Xəstənin çılpaq görüntüləri yayıldı – VİDEO
-
46 yaşlı kişi qətlə yetirilib - Qadın şübhəli qismində saxlanılıb
-
Zəngəzur dəhlizinin təhlükəsizliyini Ermənistan təmin edəcək - Paşinyan açıqladı
-
Bu şirkətin anbardarı həbs edilib - 50 minlik yeyinti
-
Tərtərdəki əməliyyatda həbs edilən məmur azadlığa buraxıldı - FOTO
-
“Avropa, NATO və Ukrayna ilə olan birlik qalib gəldi“ - Poroşenko
-
Ərzaq məhsullarını xaricdən neçəyə alırıq? - QİYMƏTLƏR
-
20 minə yaxın abituriyent tələbə ola bilməyəcək - Açıqlama
-
Bakıda TV rəhbəri həbs edildi - Mətbuat katibinin şikayəti əsasında
-
Ev tikintisinə sərmayələr artdı: 7 ayda 1,5 milyard manat...
-
Zelenski Trampın xanımına təşəkkür etdi - Bunun üçün
-
Prodüser Emin Əfəndi Rusiyaya buraxılmadı - Milyarderin oğlunun toyuna gedirdi...
-
Tempratur 37 dərəcəyə qədər qalxacaq, bəzi yerlərdə yağış yağacaq - Sabahın havası
-
Azərbaycan Fransaya neft satışını bərpa edib - Ölkələrin siyahısı
-
Bakıda yataqxanada yanğın olub - Xəsarət alan var
-
İlham Əliyev Cared Koheni qəbul etdi - FOTOLAR
-
“Azərbaycan Dəmir Yolları“ QSC-də qalmaqal: tender anlaşması niyə pozulub?
-
Fövqəladə Hallar Nazirliyi Bakıda iki sexi bağladı - Video
-
“Boşanmıram, əl çəkin!“ - Model Diana Əhədpur (VİDEO)
-
Paşinyan Pezeşkiyanı belə qarşıladı – VİDEO
-
“Azyaşlı qızların belə davranışı qəbuledilməzdir” - Dövlət Komitəsi
-
İçərişəhəri avtobusla gəzə bilərsiniz - Gedişhaqqı 1 manat
-
Xocalı və Xocavənddə yanğına səbəb olan şəxs saxlanıldı - Rəsmi
-
“Belqraddakı iğtişaşlar “rəngli inqilab” cəhdinin tərkib hissəsidir“ - Vuçiç
-
“AS İnşaat” işçisi maaşsız qaldığını iddia edir: “May ayından bəri pulumu ala bilmirəm”
-
Paytaxtda torpaq bazarı alovlanır - Ən bahalı rayonlar - CƏDVƏL
-
Rusiya ABŞ vasitəsilə Ukrayna ilə ikitərəfli görüş tələb edib - Zelenski
-
İcra başçısı onlara vəzifə verdi - SİYAHI
-
Azərbaycanda körpə ölümləri ən çox bu rayonlarda qeydə alınıb - Siyahı
-
Sabunçuda qrunt suları ilə bağlı ayrılan vəsait tam xərclənməyib - Maliyyə Nazirliyi
-
Bakıda gənc qız iki dəfə evli olmuş 4 uşaq atası ilə qaçıb - TƏFƏRRÜAT
-
“Nə qədər ki, mən burdayam, Tayvana təhlükə yoxdur” – Tramp adaya təminat verib
-
İctimai yerdə dini ayin keçirənlər həbs edildi - FOTO
-
Şəhidlər xiyabanında qeyri-etik davranış sərgiləyən turistlər saxlanıldı - Cinayət işi açıldı + VİDEO
-
Bakıda 35, rayonlarda 36 dərəcə isti olacaq - Sabahın havası
-
“Müntəzəm qan verən şəxslərdə infarkt və insult riski 30-40% aşağı olur” - Səhiyyə Nazirliyi
-
Azərbaycanda süni göllər əvvəlki vəziyyətinə qaytarıla bilərmi? - VİDEO
-
Rüşvətxorluğa qarşı yeni dövlət standartı qəbul edildi - FOTO
-
Maşınını binanın yanında saxladı, başına iş gəldi - VİDEO
-
Kəmaləddin Heydərov generalın oğluna vəzifə verdi - Naxçıvanda
-
Aygün Kazımovanın adından dələduzluq - VİDEO
-
Nikahsız qadınlar tərəfindən doğulan uşaqların sayı azalıb - Statistika
-
Zelenski bu gün Trampla, sabah Avropa liderləri ilə görüşəcək – Ukrayna lideri bəyanat yaydı
-
Hansı rayonda pensiyaçılar nə qədər pensiya alır? - Tam siyahı
-
Bahalı universitetlərimiz - İllik təhsil haqqı nə qədərdir? + SİYAHI
-
“Aİ Trampın bugünkü görüşdə Zelenskiyə təzyiq göstərəcəyini gözləyir“ - WSJ
-
Daha bir əməliyyat İcbari Tibbi Sığortaya daxil edildi - VİDEO
-
İrandan Rusiyaya kahı aparanların yükündən marixuana çıxdı - Fotolar
-
Rusiya yenə SOCAR terminalını vurdu - “Shahed” tipli PUA ilə
-
Məşhur otel AQTA-nın cəriməsini ləğv etdirdi - 4 il sonra gələn məktub
-
Çin avtomobillərinin qiymətində ucuzlaşma: Səbəb nədir? (VİDEO)
-
“Sahil Transport” işçi axtarır - 1500-2000 manat maaş
TOP 10
ARXİV