![]() |
|














İstifadəçiləri də artır, istehsalı da - ARAŞIDRMA
Tarix 21.07.24, 22:31 |
|

Siqaret istehsalında artım müşahidə edilir. Ekspertlər bunu həm əhalinin, həm də siqaretdən istifadə edənlərin sayının artması ilə əlaqələndirirlər. Bu problemin qarşısını almaq üçün inzibati tədbirlərin sərtləşdirilməsi də təklif edilir.
Bu ilin ilk beş ayında Azərbaycanda altı milyard 342,6 milyon ədəd siqaret və siqar istehsal olunub. Bu barədə Dövlət Statistika Komitəsi xəbər verir. Bu, illik müqayisə ilə 533,6 milyon ədəd və ya 9,2 faiz çoxdur. Həmçinin hazır məhsul ehtiyatı son bir il ərzində 184,6 milyon ədəd və ya 27 faiz artaraq mayın birinə 857,5 milyon ədəd təşkil edib. Bəs görəsən siqaretin zərərləri ilə bağlı davamlı şəkildə aparılan maarifləndirmə, satışının azalması ilə bağlı görülən müxtəlif tədbirlər fonunda ölkədə siqaret istehsalının artım səbəbləri hansılardır?
“Say gənclərin hesabına artır”
Milli Məclisin deputatı Rüfət Quliyevin sözlərinə görə, həm əhalimizin, həm də siqaret çəkənlərin sayında artım mövcuddur: “Say, əsasən də, gənclərin hesabına artır. Həmçinin əhali sayında da artım mövcuddur. Siqaretə qarşı mübarizə dünyanın bütün ölkələrində aparılır. Amma istehsal da, çəkənlərin sayı da azalmır. Əksinə, statistika artmaqda davam edir”.

R.Quliyevin fikrincə, siqaretin qiyməti nə qədər qalxsa da, bu, siqaret çəkənlərin sayına təsir etməyəcək: “Azərbaycanda bir neçə siqaret fabriki var. Hansı ki, xarici brendləri orada istehsal edirlər. Dövlətimiz istənilən formada - qiymət artımı, məhdudlaşdırma tədbirləri ilə siqaret istifadəsinin kəmiyyətini azaltmağa çalışır. Siqaretə yüngül narkotik də deyirlər. İndi qutusu 3-4 manatdır, amma 10 manat da olsa, insanlar yenə də alıb çəkəcəklər. Yaxud ən ucuz və keyfiyyətsiz siqaretdən istifadə edəcəklər. Düşünürəm ki, təbliğat və təşviqat daha güclü olmalıdır. Siqaretin ziyanları barədə sosial videoçarxlar yayımlanmalıdır. Həmin çarxları bütün kanallarda aktiv saatlarda nümayiş etdirmək lazımdır”.
“Xammalın istehsalına da imkan yaradılmalıdır”
İqtisadçı Eyyub Kərimli isə bildirdi ki, istehsal nə qədər artsa da, yenə idxaldan asılıyıq: “İstehsalın artması tütün idxalına da təsir göstərir. Ölkəmizdə daha çox xammal birləşdirilir və adı istehsal olur. Bu, ölkədən valyuta axınına da təsir göstərir. Əgər istehsal artırsa, xammalın istehsalına da imkanlar yaradılmalıdır. Amma bu, çox çətin və əziyyətli sahədir. Tütün istehsalı ümumi siqaret istehsalının cəmi beş faizini təşkil edir”.

“Siqareti daha da bahalaşdırmalıyıq”
E.Kərimli qeyd etdi ki, əsasən maarifləndirməyə və qadağaları sərtləşdirməyə ehtiyac var: “Artıq gənclər və xanımlar arasında da bu vərdişə qurşananlar az deyil. Dövlət tərəfindən hər altı aydan bir siqaretə tətbiq edilən aksizlərin dəyəri qaldırılır ki, bu da qiymət artımına səbəb olur. Lakin dünyada qiymət nə qədər artsa da, bu, istifadəçilərin sayına təsir etmir. Siqaret daha da baha olmalıdır. Siqaretlə mübarizə üçün maarifləndirmə işlərinin gücləndirilməsi, gənclərin daha çox idmana, sağlam həyat tərzinə cəlb edilməsinə çalışmaq lazımdır. Siqaretin tək-tək satılmasının da qarşısı alınmalıdır. Bunu əsasən köşklərdə, universitetlərin yanında müşahidə edirik. Siqaret satışı ilə bağlı qoyulan yaş həddi bir az da yuxarı qaldırılmalıdır. Siqaretlə bağlı müəyyən qadağalar tətbiq olunub. Bunlardan biri ictimai yerlərdə olan qadağalardır. Amma çox zaman buna riayət olunmur”.
“Asılılıq yaradan maddələr də qatırlar”
Sosioloq Üzeyir Şəfiyev isə düşünür ki, istehsal bazarın tələbidir və bununla mübarizə mümkünsüzdür: “İstehsal tələb və təklif qanunlarından asılıdır. Tələbat olmazsa, məhsul da istehsal olunmaz. Deməli, istifadəçilərin sayı çoxdur. İstehsalçılar da bazarı fikirləşirlər. Hətta bəzən siqaretin tərkibinə asılılıq yaradan maddələr də qatırlar. Hansı ki, asılılıq yaradır və daha pis vərdişlərə sövq edir. Bu, intihara bərabərdir. İstehsala fokuslanmaqdansa, tələbi azaltmaq üzərində işləməliyik. İstehsal azalsa da, insanlar onu yenə də başqa yollarla tapacaqlar”.

Gələcək nəsillər təhlükə altındadır
Ü.Şəfiyev siqaretin hansı yollarla yayılmasından da danışdı: “Siqaret çəkən qadınların sayının artımı ən böyük təhlükədir. Çünki bu, doğulacaq körpələrin sağlamlığı üçün də təhlükə deməkdir. Gələcək nəsillər təhlükə altındadır. Bu cür pis vərdişlər gənc insanları daha tez ağuşuna alır. Siqaret, əsasən, təsir altına düşməklə yayılır. Uşaqlar bir-birinə təklif edir, bəzən hətta məcbur edilir”.
Həm maarifləndirmə, həm ailə tərbiyəsi
Sosioloqun sözlərinə görə, valideynlər, təhsil müəssisələri və sosial institutlar bu problemə qarşı birlikdə mübarizə aparmalıdırlar: “Valideynlərin yeniyetmələr və gənclər üzərində nəzarəti daha da güclü olmalıdır ki, övladlarını bu təsirlərdən qoruya bilsinlər. Uşaqları təsir altına düşməkdən qorumaq üçün məktəblərdə məktəblinin dostları, psixoloqlar işlər aparmalıdırlar. Burada həm maarifləndirmə, həm də ailə tərbiyəsi olduqca vacibdir. Valideynin və məktəbin uşağa düzgün nəzarəti olmalıdır. Uşaqların dost, yoldaş seçiminə yumşaq şəkildə müdaxilələr etmək lazımdır”.
Xəbərin oxunma sayı : 883
Sosial
Xəbərlər
-
Kəlbəcərdə hərbçilər qəzaya düşdü - Yaralılar var
-
“İranla bağlı sanksiyaları ləğv etmək istəyərdim” - Tramp
-
Bakının kirayə mənzil bazarında vəziyyət necədir? - VİDEO
-
Ebrunun mahnısının Nuridən oğurlandığı iddia edildi - VİDEO
-
Kredit faizləri bahalaşıb - Səbəb nədir? VİDEO
-
Bakıda qadını öldürüb gölün sahilinə atdılar - Əri saxlanıldı
-
Hakan Fidan Lavrovla görüşdü - BRİCS sammitində
-
“İşğaldan əvvəl zəng vurub bizi təhqir edirdilər” - Məhkəmə+Fotolar
-
“MedEra Hospital”da falçı otağı: Elnur Əli həkimdirmi?
-
Abşeronda yaşayış binasında partlayış, xəsarət alanlar var - VİDEO
-
Rektor təyin olunan Nazim Pənahov kmdir? - DOSYE
-
Sabah bu ərazidə qaz təchizatı müvəqqəti dayandırılacaq - Xəbərdarlıq
-
`“Aztelekom“un sabiq sədrinin oğlu Alışanovun səsini gizli yazıbmış - Məhkəmədə üzə çıxdı
-
Ərdoğan DEM Partiyasının nümayəndələri ilə görüşdü - FOTO
-
“Xamenei inanır ki, amerikalı investorlar İrana gələ bilər“ - Pezeşkian
-
Deputata məxsus olduğu deyilən şirkətə 124 minlik sifariş - TENDER
-
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - XƏBƏRDARLIQ
-
Film istehsalı üçün çəkilmiş xərclər... - Hökumət yeni qərar verdi
-
DTX və DSX-dan birgə əməliyyat - Bunun qarşısı alındı
-
Rusiyada bu gün işdən çıxarılan nazir intihar etdib - Özünü güllələyib
-
Kosmetoloq Dr. Fateh Abbaslıdan tərbiyəsiz paylaşım - FOTO
-
Özünü Türkiyədən gələn vəkil kimi təqdim edib, türkcə danışıb - Azərbaycanda ŞOK dələduzluq işi
-
Rusiyalı nazir Bakıya gəldi - İkitərəfli görüşlər keçirək
-
“Azərbaycan Suriyaya qaz ixracına hazırdır“ - “Texniki imkanlar və resurslar mövcuddur“
-
Bu quruma rəis və rəis müavini təyin olundu - FOTO
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
MİDA tikdiyi binadan kirayə götürdüyü mənzili satdı - MƏHKƏMƏ İŞİ
-
Azərbaycanda bu müəllimlər 2250 manat alacaq - SİYAHI
-
İş yerində baş verən qanlı qətl - Bıçağı sinəsinə vurmuşdu
-
“Moskva ilə Bakı tərəfdaş və müttəfiq olaraq qalmalıdır“ - Kreml
-
Ödənilə bilməyən bu borcları dövlət qaytaracaq - Qanun dəyişir
-
“Azərişıq” bu şübhəli şirkətə 1 ayda 26,3 milyonluq sifariş verib - TENDER
-
Vərəsəliklə bağlı yeni qaydalar - Prezident təsdiqlədi
-
“Saakaşvili əfv edilməyəcək“ - Şalva Papuaşvili
-
Xanımla videosu yayılan təşkilat rəhbəri şikayətçidir - “Qudurmusuz”
-
Nizami rayonunda Heydər Əliyev parkının ərazisi kimə satılıb? - VİDEO
-
Prezident yeni rektor təyin etdi - SƏRƏNCAM
-
Müharibədən sağ qayıdan qazi “tükdönmə” əməliyyatından öldü - VİDEO
-
Kamran Əliyev vətəndaşları qəbul edəcək - Bu tarixdə
-
24 yaşlı gəlin öldürüldü, qayınanası yaralandı - Şübhəli qayınatadır
-
Yağış yağacaq, şimşək çaxacaq - Sabahın havası
-
Rusiyada azərbaycanlılara qarşı YENİ təzyiq: İşçilər yataqxanadan çıxarılır
-
Türkiyə ordusuna şəhid sayı 12-yə yüksəldi - Metan qazı faciəsi
-
“Gürcüstan hökumətinə qarşı şantaj siyasəti aparılıb“ - Kobaxidze
-
Bu müəllimlərə 2250 manat veriləcək - SİYAHI
-
Magistraturaya qəbul olmaq istəyənlərin nəzərinə: İyulun 13-dək...
-
Qeyri-rəsmi nikahdan doğulan uşaqların sayının bölgələrdə çoxluğunun səbəbi nədir? - VİDEO
-
Ukrayna Almaniyadan bu silahları istəyib - Siyahı yayımlandı
-
Prezidenti İlham Əliyev qəbul keçirdi - FOTOLAR
-
“Narahatlığa heç bir əsas yoxdur” - MN-dən əhaliyə çağırış
-
Aeroport yolunun ortasında dayandı, qəzaya səbəb oldu - VİDEO
-
Bakı Limanına yeni baş direktor təyin edildi - Dosye
-
Xaricdən məhsul gətirənlərin nəzərinə! - VİDEO
-
“Ukraynaya çox kömək edirəm, amma...“ - Tramp
-
Azərbaycanda bu valyutalar UCUZLAŞDI
-
Beyləqanda ustalar hündürlükdən yıxıldı - Biri öldü
-
Türkiyə ordusuna şəhid sayı 8-ə yüksəldi - Metan qazı faciəsi
-
Yasamalda yeni binanın tikintisi təhvil verilmir - Sakinlərdən şikayət (VİDEO)
-
Xankəndidə möhtəşəm beynəlxalq tədbir
-
Azərbaycan üçün önəmli regional əməkdaşlıq platforması
-
Nəsrin Bodrumda transparan libası ilə diqqət çəkdi - FOTOLAR
-
“ABŞ və İsrail İrana hücuma görə məsuliyyət daşımalıdır“ - Nazir
-
Bakıda kanalizasiya suları birbaşa dənizə axıdılır - VİDEO
-
Naxçıvanda min bir dərdə dərman olan suyun sirri nədir? - VİDEO
-
Azərbaycanda torpaqların kadastrının dronlarla xəritələnməsi təklif edilir - VİDEO
-
BRİKS liderlərindən İsrailə sərt tələb: “Qoşunlarını dərhal Suriyadan çıxar”
-
ECO-nun Zirvə görüşü yeni reallıqların, uğurların təqdimatıdır
-
Çimərliklərə getmək istəyənlərin NƏZƏRİNƏ
-
“Azərbaycanda ən təbii qız mənəm“ - Pərvin Abıyeva
-
Məktəbəhazırlıq təhsili məcburi olacaq? - Rəsmi
-
Türkiyə Ordusunda faciə: 19 əsgər zəhərləndi, 5-i şəhid oldu
-
“Ukrayna Rusiya ilə əsas məhbus mübadiləsinin səkkiz mərhələsini başa vurub“ - Zelenski
-
Xankəndi Dəmir Yolu və Avtovağzal Kompleksi belə olacaq - FOTOLAR
-
Bakının mənzil fondu yenilənir - VİDEO
-
Azərbaycanın qızıl bazarında vəziyyət necədir? - Açıqlama
-
Kəşfiyyatın məxfi məlumatı mediaya sızdı: sensasion təfərrüatlar
-
Pərvin Abıyeva şıdırğı rəqsi ilə diqqət çəkdi - VİDEO
-
Vəkilliyə qəbulla bağlı test imtahanında 196 nəfər uğur qazandı - SİYAHI
-
Nikahsız analar, sənədsiz uşaqlar: Kimdir günahkar?
-
Xankəndində təşkil olunan Zirvə görüşü həm siyasi, həm də iqtisadi baxımdan çoxşaxəli və dərin mənalar daşıyır
-
Bulvarda dənizə düşən 57 yaşlı qadın xilas edildi - VİDEO
-
Məmmədli sakinləri acınacaqlı durumda: “Şikayətimizə baxan yoxdur“
-
Xaricdən məhsul gətirənlərin nəzərinə: Hansı qaydalar dəyişir?
-
Oğlunu 10 minə FHN-ə işə düzəldəcəkdi - Məmmədovun cinayət işi
-
“Neftçi“ dünya ulduzu ilə danışıqlar başladı - İDDİA
-
“Əcəmi Mall”da qanunsuz tikintiyə kim icazə verib? - FOTOFAKT
-
Putinlə Makron arasında telefon danışığı - Lavrov açıqladı
-
Həmin rəqəm səhvən 5000 əvəzinə 3000 göstərilib - DİM
-
Yağış yağacaq, dolu düşəcək - Sabahın havası
-
Mask yeni siyasi partiyasını qurduğunu elan etdi - “Amerika“
-
Avronun bahalaşması Azərbaycanda qiymət artımına səbəb olur - VİDEO
-
Əməkdaşlıq davam edir, əlavə yüz minlərlə dron alacağıq - Zelenski
-
Kür çayında batan gənc tələbə imiş - “Üzə bilmirdin, niyə gedirdin, ay bala?”
-
Xamenei müharibədən sonra ilk dəfə üzə çıxdı - VİDEO
-
“Ermənistanla normallaşma üçün saziş layihəsinin mətni üzrə müzakirələr tamamlanıb“ - Elçin Əmirbəyov
-
Qohumlarını xilas etmək istədilər, üçü də göldə batdı - Fotolar
-
Bakıda və bölgələrdə yağış yağır, dənizdə dalğanın hündürlüyü 4,2 metrə çatıb - FAKTİKİ HAVA
-
Almaniya Patriot sistemlərinin dörddə birini Ukraynaya təhvil verib - “Bloomberg“
-
“Ermənistana yeni konstitusiya lazımdır“ - Paşinyan
-
Saray körpüsünün ətrafı genişləndirilir - VİDEO
-
Binəqədidə ağaclardan qurd tökülür - VİDEO
-
“Rusiya Ermənistandakı hərbi mövcudluğunu genişləndirir“ - Ukrayna kəşfiyyatı
-
13 yaşlı qızı zorlamaqda ittiham edilən şəxs həbs olundu - 10 min ödəyib, ailə ilə barışmışdı
-
TikTok-la bağlı sövdələşmə hazırdır: İyulun 7-8-də...
-
İslam aləmi Aşura Gününü necə qeyd edir - ARAŞDIRMA
-
Azərbaycanda ən az maaşı kim alır? - Açıqlama
-
Boşanmadan sonra kredit borcunu kim ödəməlidir? - AÇIQLAMA
-
Qarabağda milyonlar qazanan nazir müavininin qardaşının şirkəti cərimələndi - Rəfiyevlərin tender SİYAHISI
-
“Azərbaycan Suriyaya təbii qaz tədarükündə yardım etməyə hazırdır“ - Türkiyə prezidenti
-
İrəvanda məscidlərimizi də bərpa edəcəyik - Allahşükür Paşazadə
-
“Qəzza razılaşması gələn həftə bağlanıla bilər” - Tramp
-
Bir ayın kirayəsi bir günə - Bağ evləri “od tutub yanır”
-
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
-
“Ermənistan və Azərbaycanın imzalayacağı sülh regionun ab-havasını dəyişəcək“ - Ərdoğan
-
Polis əməliyyatlar keçirdi - 35 nəfər saxlanılıb
-
“İnsanlar şaiyələrə inanmayıb, təxribatlara uymasınlar“ - QMİ
-
Beş kollecin direktoru işdən çıxarılıb - Yerinə təyinatlar olub
-
Polis özünü dənizə ataraq qadını xilas edib - VİDEO
-
Bu gün Aşuradır - Qanvermə aksiyaları təşkil olunub
-
Cəlilabad Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının direktoru vəzifəsindən azad edildi
TOP 10
ARXİV