![]() |
|














Çirkli çimərliklər bu xəstəliklərin mənbəyidir - Xəbərdarlıq
Tarix 11.06.24, 19:00 |
|

Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi çimərlik mövsümü ərəfəsində Ekologiya Nazirliyi ilə birlikdə Azərbaycanın Xəzər sahilində suyun monitorinqini aparıb.
Suyun laborator təhlili göstərib ki, Bakının Buzovna, Zağulba, Mərdəkan, Şüvəlan, Novxanı, Goradil, Nardaran, Bilgəh və Pirşağı çimərliklərində suyun fiziki-kimyəvi və baktereoloji göstəriciləri norma daxilindədir.
Abşeronun cənub sahilində - Şıxov, Primorsk, şərq sahilində - Hövsan və Türkan, həmçinin Sumqayıt sahilində, şimalda Yalama, Nabran, İstisu, Seyidli qəsəbələrində və dənizin cənub hissəsində - Lənkəran və Astara çimərliklərində isə göstəricilər dəniz suyunun çirkab sularla intensiv çirkləndiyini göstərib. Bundan başqa, bakterioloji çirklənmə səviyyəsi normaya uyğun deyil. Bu səbəbdən müvəqqəti olaraq qeyd edilən çimərliklərdə çimmək tövsiyə olunmur.
Məlumdur ki, dəniz suyu duzlu olduğu üçün orada bir sıra mikroblar inkişaf edə bilmir. Bununla belə, normalara cavab verməyən çimərliklər insanda hansı xəstəliklərə səbəb ola bilər?
Ekspertlər qeyd edir ki, dəniz suyunun çirklənməsinə səbəb çimərliklərin yaxınlığında yerləşən yaşayış məntəqələrindən dənizə çirkab, təsərrüfat-fekal suların axıdılmasıdır. Üstəlik, çirkab suları birbaşa dənizə axıdılır. Beləliklə, həmin çimərliklərin yararlı olması üçün ilk növbədə o ərazidə dəniz suyu təmiz olmalıdır. Bunun üçün isə orada tullantıların emal edilməsi üçün kifayət qədər təmizləyici qurğular olmalıdır. Ümumiyyətlə, dünyanın hər bir yerində kanalizasiya suları dənizlərə, okeanlara axıdılır. Lakin kanalizasiya suyu axıdılmazdan əvvəl mütləq zərərsizləşdirilir, ikincili, üçüncülü proseslərə məruz qalır, hətta ondan müxtəlif məhsullar istehsal olunur. Lakin ölkəmizdə kanalizasiya sularının nə dərəcədə zərərsizləşdirilib dənizə axıdıldığı məlum deyil. Rəsmi qurumlar dənizin suyunun təmizləyici qurğularla təmizləndiyini bəyan edirlər. Lakin bu yetərli olmur. Bunun üçün də Səhiyyə Nazirliyi Respublika Gigiyena və Epidemiologiya Mərkəzi bu yaxınlarda məlumat yayaraq bildirdi ki, dənizin suyunun təmizlənməsi üçün yeni tipli təmizləyici qurğuların tikilməsi nəzərdə tutulur. Qurumdan verlən məlumata görə, ölkə ərazisində kanalizasiya, su xətləri yenidən çəkilir. Yaxın dövrdə dövlət proqramına uyğun olaraq çirkləndiricilərin qarşısı alınacaq.
İnfeksionist Vaqif Həsənov “Yeni Müsavat”a deyib ki, tövsiyə olunmayan yerlərdə dənizə girənlər bir sıra xəstəliklərə, o cümlədən vəba, salmonez, meningit kimi xəstəliklərə yoluxa bilərlər. Onun sözlərinə görə, dəniz suyunun çirklənməsi əsasən sudakı patogen bağırsaq çöplərinin olması ilə baş verir.
Mütəxəssis bu törədicilərin bəzilərinin insan orqanizmində xəstəlik yarada bildiyini açıqlayıb: “Bu törədicilər insan orqanizminə daxil olub, mədə-bağırsaq infeksiyaları yarada, orqanizmdə ağır fəsadlara yol aça bilərlər. Bəzi patogen bağırsaq növləri insan orqanizminə düşsə, mədə-bağırsaq pozğunluğu baş verə, bəziləri bağırsağı zədələyərək ishala səbəb ola bilər. Bu xəstəliklər nəticəsində orqanizm su itirir və bu da orqanizmdə hipobolemik şokla nəticələnir”.
Həkimin sözlərinə görə, yoluxma hadisəsi olarsa, yoluxmuş şəxslər yaşadıqları ərazi üzrə poliklinikalarda çalışan həkim-infeksionistə müraciət etməli və analizlər verməlidirlər: “Belə hallarda həkimə müraciətin gecikdirilməsi həyat və sağlamlığı təhlükə altına ala bilər”.
İnfeksionistin sözlərinə görə, çirkli dəniz suyundakı bağırsaq çöpləri qana da keçə bilər: “Bu zaman işerixiya mənşəli sepsisin əmələ gəlməsinə yol açır. Bu zaman ölüm halı həddən artıq yüksək olur”.
Həkim işerixiya mənşəli törədicilərin meningitlərə səbəb ola bildiyini də diqqətə çatdırıb: “Salmonellaların da müxtəlif növlərinə rast gəlinə bilir. Salmonez xəstəliyi də mədə-bağırsaq pozğunluğu ilə yanaşı, sepsislərlə nəticələnə bilər. Dəniz (çirkli) suyunda qarın yatalağına, qorxulu hesab etdiyimiz vəba xəstəliyinə də rast gəlinə bilər. Digər tərəfdən, bu suda parazitar xəstəliklərin törədiciləri ola bilər. İnsan dənizə gedir ki, günəş şüası qəbul etsin. Bunun müqabilində müxtəlif bakterial, göbələk, ya da parazitar xəstəliklərə tutula bilərlər”. Amma bakterioloji çirklənmiş ərazidə çimən şəxslər həkimin sadaladıqları bakteriyalara yoluxmaya da bilər. Bunun üçün sağlam mədə-bağırsaq sisteminə sahib olmaq lazımdır: “Əgər mədə-bağırsaq sistemi qaydasında deyilsə, turşuluq azdırsa, atrofik qastritləri varsa, mədədə və ya mədə-bağırsaq sistemində vaxtilə əməliyyat edilibsə, xora xəstəliyi və ya disbakteriozu varsa, bu insanların işerixiyalara - yəni bağırsaq çöplərinə yoluxma şansı həddindən artıq çoxdur”.
Həkim deyir ki, çirkli suya girən şəxslərin yoluxmasının meydana çıxmasında bir neçə şərt var: “Yanaşı xəstəliyi olan şəxslərin yoluxma ehtimalı yüksəkdir. Şəxsin qəbul etdiyi törədicinin miqdarı da yoluxmanı müəyyən edir. Az miqdarda törədici qəbul edibsə, mədənin şirəsi hansı ki, tərkibində xlorid turşusu var, onu məhv edəcək. Yox, əgər çox qəbul edibsə, mədə-bağırsağın vəziyyəti yaxşı deyilsə, şəxs xəstələnəcək. Buna inkubasiya dövrü deyilir. Bu inkubasiya dövrü insandan asılı olaraq dəyişir. Yoluxduqdan təxminən 4-5 gün sonra xəstələrdə klinik əlamətlər başlayır. Əsas əlamətlər qarında ağrılar, zəif istiliyin, ishalın olmasıdır. Ürəkbulanma-qusma o qədər olmur, ancaq ola da bilər. İshal isə ağır hallarda gün ərzində 20-30 dəfəyədək müşahidə edilə bilər. Patogen işerixiyalar əsasən kanalizasiya sularının töküldüyü ərazilərdə müşahidə edilir. Bu işerixiyalar da suyun bakterioloji çirklənmə dərəcəsini müəyyənləşdirir. Əslində dəniz suyunda bağırsaq törədiciləri - patogen törədicilər olmamalıdır. Əgər bağırsaq çöpləri aşkar edilirsə, həmin çimərliklərdə çimmək məsləhət görülmür”.
Xəbərin oxunma sayı : 685
Sosial
Xəbərlər
-
Mərkəzi Bankın gizlətdiyi məlumatı Neft Fondu açıqladı - Dollara tələb kəskin artıb
-
Nazirin “Azdrama“ya gedişinin detalları bilindi - Aktyorları dinlədi və...
-
“Beş-altı ay idi evlənmişdilər” - Yasamaldakı qətlin detalları+Video
-
Məhkəmədə tükürpərdən faktlar açıqlandı - Fotolar
-
Sabah bu ərazilərdə qaz olmayacaq - Xəbərdarlıq
-
Bu il ÇL-də hansı klub nə qədər qazanıb? - SİYAHI
-
Azərbaycan-Gürcüstan-Ermənistan üçtərəfli görüşü müsbət atmosferdə keçib - BİRGƏ MƏLUMAT
-
Deputatlar bu tarixdə toplanır - Hansı qanunlar dəyişəcək?
-
Polkovnikin cəzası açıqlandı - Xidmət rəisi də zalda həbs olundu
-
“Azərkosmos“da yeyinti - Palata nələri aşkarlayıb?
-
“Mobi Home” mağazasında dava - Döyülən satıcı 2 min tələb edib
-
Bakının 2 rayonunda söküntü işləri başlayır - ÜNVANLAR
-
Elm və Təhsil Nazirliyində yoxlama: nələr ortaya çıxdı?
-
Prezident hərbi qeydiyyatdan yayınanlarla bağlı qanunu təsdiqlədi - Cəzalanacaqlar
-
Rusiyadan gözlənilməz addım - “Taliban”a yaşıl işıq
-
Taksi sürücüsü olmaq istəyənlər imtahan verdi - 1470 nəfərdən 1210-u uğur qazanıb
-
DSMF-də maliyyə nöqsanları üzə çıxdı - Palatanın yoxlaması ilə
-
Bu Bakı məktəbliləri maksimum bal toplayıb - FOTO
-
“Fransa Cənubi Qafqazda sabitliyi hər vasitə ilə pozmağa çalışır“ - Zaxarova
-
Nazirə iki yeni müavin təyin olundu - Prezident sərəncamlar imzalayıb + DOSYELƏR
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
“Ermənistanla Azərbaycan arasında müharibəni unudun“ - Nikol Paşinyan
-
Aqil Ələsgər Şimali Kipr mediasına: “Prezident İlham Əliyevin mövqeyi Türk dünyasına açıq mesajdır“
-
Orduxan da prokurorluğa çağırıldı - Barəsində həbs qərarı var
-
“İçərişəhər“də yoxlama: ciddi maliyyə pozuntuları aşkarlanıb
-
Daha 20 şagird 300 bal topladı - SİYAHI
-
Mikayıl İsmayılovun oğlu atalıqla bağlı qərardan narazıdır - Aliment vermir
-
25 yaşlı Aygünün dəhşətli qətli: Falçı ilə yazışmaları üzə çıxdı
-
Bu qida markalarında at və eşşək əti aşkarlandı - SİYAHI
-
Əvəz Zeynallı azadlığa buraxılacaq? - Məhkəmə bu tarixdə başlayır
-
Şəhidin övladı Sidneydə keçirilən olimpiadada qızıl medal qazandı - Fotolar
-
“Zülfəli İsmayılov dedi ki, içəridə ola-ola evini sökəcəm, səni də içində öldürəcəm” - ŞİKAYƏT
-
“Nazirlik bizə dəstək olmalıdır” - Lamiyə ərindən danışdı
-
“Şərur MTK“nın mənzilərini su basdı - Çilçıraqdan su axır (VİDEO)
-
Bu tarixədək hesabında 1 manat olanlar da pensiya alacaq - 25 il staj, kapital lazım deyil
-
Prezident yeni səfirlərin etimadnaməsini qəbul etdi - FOTOLAR
-
Daha 3 itkin şəhidimiz dəfn olunacaq - Adlar + FOTO
-
Banklar 3 ayda faizlərdən 1 milyarddan çox pul qazanıblar - Tam siyahı
-
Sevgilisini yataqdakı fotoları ilə şantaj etdi - Nişan pozuldu, 7 il 6 ay cəza aldı
-
Ödənişli yol da su altında qalıb - VİDEO
-
Bakıya gətirilən bahalı avtomobil yolda yandı - VİDEO
-
Azərbaycanda 42 həkimin plastik cərrah kimi fəaliyyətinə icazə verilib - RƏSMİ
-
“Melissa Park“ın atdığı addım etik və praktik deyil - Azərbaycan Sahibkarlar Konfederasiyası
-
“Nar” nitq və eşitmə məhdudiyyətli şəxslər üçün yeni peşə təliminə başladı - FOTOLAR
-
Qəbul imtahanları nə vaxt keçiriləcək? - Tarix açıqlandı
-
Ağdam, Füzuli və Xocavəndin neçə faizi minadan təmizlənib? - Açıqlama
-
“Zeytun Pharma”nın rəhbəri ölkədən nə qədər valyuta çıxarıb?
-
Azərbaycanlı boksçuya ağır cəza - 48 ay diskvalifikasiya olundu
-
Mallar su altında qaldı, ziyan ödəniləcək? - VİDEO
-
Avropa İttifaqı Cənubi Qafqazda nə qazandı, nə itirdi? - Tərəfkeş siyasət bölgədə gərginliyi artırır
-
Vətəndaşların bank kartlarından yenə pul oğurlandı -15040 manat
-
Beyləqanda “Mintonasiya” adlı stand-up konserti keçirildi - Fotolar
-
Su basmış yerlərdən 33 uşaq təxliyə olunub - VİDEO
-
“ABŞ İsrailin mayda İrana zərbə endirmək planını dəstəkləməyib“ - NYT
-
Pərviz onları seldən xilas etmək istəyərkən həlak olub - Video
-
İstədiyi qızı vermədilər, bacısını qaçırdı: 20 yaşlı qız başına gətirilən dəhşəti danışıb
-
Tramp Ukraynaya silahı pulla da satmaq istəmir - Bild
-
Video zənglərdə yenilik - “WhatsApp” görüntünü dəyişdi
-
“Başqasının ərindən uşaq dünyaya gətirirsiz...“ - Lalə Məmmədova
-
ABŞ bəzi Çin məhsullarına 245 % rüsum tətbiq edə bilər - Ağ Ev
-
Ər arvadını öldürüb özünü binanın 14-cü mərtəbəsindən atdı - Bakıda
-
Qeyri-sabit hava nə vaxta qədər davam edəcək? - VİDEO
-
“Azərbaycana səfər mənim üçün vacib idi” - Kavelaşvili
-
“İran nüvə silahı yaratmağa yaxındır“ - Qrossi
-
Sel Şabranda evi yerlə bir etdi - VİDEO
-
Prezident Kavelaşvili ilə görüşündən görüntülər paylaşdı - Video
-
Azərbaycanla Çin arasında vizasız gediş-gəlişi haqqında SAZİŞ
-
Rayonlarda yağıntının miqdarı normanı ötüb, bəzi çaylardan sel keçib - Faktiki hava
-
“O, Azərbaycanın dostu idi” - Prezidentdən başsağlığı
-
Kavelaşvilinin Azərbaycana səfəri başa çatdı - Fotolar
-
Dövlət qurum “Pub 008“ obyektində yoxlama apardı - Bu tekila və viskilər saxta imiş
-
“Qarabağ” ev oyunlarını “Azərsun Arena”da keçirəcək - Bu tarixdən
-
Azərbaycan və Çin arasında İnvestisiya əməkdaşlığı üzrə İşçi Qrup yaradılıb - Fotolar
-
Sabunçu tunelində vəziyyət nə yerdədir? - VİDEO
-
Gürcüstan Prezidenti Milli Məclisdə olub - Fotolar
-
253 min manata avtomobil alan məmur kimdir? - FOTO
-
Sel avtomobil yolunu yararsız hala saldı - FOTO
-
“50 yaşım olacaq, “Avroviziya”da nə işim var?” - VİDEO
-
Bacısının başına yumuruq vurdu - Elektron qolbaqda gəzəcək
-
İki yeni nazir müavini təyin edildi - ƏSMN-də təynatlar
-
Prezident Təşkilat Komitəsində dəyişiklik etdi - Sərəncam
-
Mircəlal Kazımi ifadə verməkçün məhkəməyə gəldi - 1 milyonluq dələduzluq işi
-
Dollar neçəyə olacaq? - Mərkəzi Bank yeni məzənnəni açıqladı
-
Xınalıqda qarın hündürlüyü 71 sm-ə çatıb – FAKTİKİ HAVA
-
Mehman Əliyev junalistikadan getdi - Açıqlama
-
Təcili yardım maşını da suda batdı - VİDEO
-
“Azərlotereya“nın cəmi 118 min manatlıq sponsorluq oyunu...
-
İşğaldan azad olunan rayonlarda nə qədər mal-qara var? - Siyahı
-
Sabunçu tunelini su basdı - FHN əməkdaşları ərazidə (VİDEO)
-
Pərvin Abıyeva peşmandır: “Kaş ki, aktrisa yox, müğənni olardım“
-
Əvəz Zeynallı həbsdən buraxılacaq? - Məhkəmə baxşı olacaq
-
Bu il Azərbaycanın daha 5 rayonunda donuzların kökü kəsilib - Tam siyahı
-
Ağsuda ekskavatora sığınanları sel apardı - Ölən var
-
Fərhad Əhmədovun lüks maşınlarına həbs qoyulub - Siyahı+ Foto
-
Zərurət yoxdursa, evdən çıxmayın! -Müraciət
-
Prezidentlər mətbuata bəyanatla çıxış etdi - FOTOLAR
-
“Landmark“ Biznes Mərkəzi satıldı - Ofislər bağlandı
-
MEDİA II Mərkəzi Asiya Media Forumunda iştirak edir - FOTO
-
DİN əlavə polis naryadları cəlb etdi - VİDEO
-
Havaya görə bu sahədə işlər dayandırılmalıdır! - Rəsmi
-
Vətəndaşın 20 min manatını alıb geri qaytarmır - Makler dələduz Sərdar kimdir?
-
Azərbaycanın Türkiyədəki qüruru - Aygün Attar Həşimzadə
-
Külli miqdarda vergi borcu olan şirkət müflis oldu, bağlanır
-
“Yeni Konstitusiyada Müstəqillik bəyannaməsinə istinad olmamalıdır“ - Paşinyan
-
“Sədərək” Ticarət Mərkəzini su basdı - VİDEO
-
DSMF-yə yeni sədr təyin edildi - DOSYE
-
Prezident Kavelaşvili ilə təkbətək görüşdü - FOTO
-
92 marşrut avtobusu gecikir - RƏSMİ
-
Güclü külək paytaxtda 55 ağacı sındırdı - Fotolar
-
Banklar POS-terminallara görə ildə bu qədər qazanır - MƏBLƏĞ
-
Trampın hələlik Ukraynaya səfəri planlaşdırılmır - Ağ Ev
-
Su basmış yerlərdə uşaqlar belə təxliyə edildi - VİDEO
-
Bakıda bu əraziləri yenə su basdı - Yağıntılı hava şəraiti fəsadlara yol açıb
-
Azərbaycanda sərnişin avtobusu qəzaya uğradı - Çox sayda yaralı var
-
“Ukraynanın NATO-ya daxil olması geri dönməz prosesdir“ - Rutte
-
Bu gün Yer kürəsini maqnit qasırğaları bürüyəcək - Xəbərdarlıq
-
Fransa və Əlcəzair arasında gərginlik - 12 diplomat ölkədən çıxarılır
-
Yağıntılı hava şəraiti bir sıra fəsadlara yol açıb, bəzi əraziləri su basıb - FHN
-
Bu yollarda hərəkətə məhdudiyyət qoyuldu - Sürücülərin diqqətinə!
-
Çempionlar Liqası:“Barselona“ və PSJ yarımfinala məğlubiyyətlə yüksəldi
TOP 10
ARXİV