AzFakt.com həmin müsahibəni oxucularına təqdim edir:

– Azərbaycan 1999-cu ilin dekabrından ilk mənfəətini qazanmağa başlayıb. İndiyədək 140 milyarddan artıq dollar ekvivalenti ilə mənfəət əldə edib. Bu, sırf Azərbaycan Dövlət Neft Fonduna daxil olan gəlirlərdir, ancaq bundan əlavə, beynəlxalq şirkətlər həmçinin Azərbaycanın dövlət büdcəsinə 10 milyarddan artıq vergi şəklində ödənişlər edib. Azərbaycan tərəfinin qazancı bununla da məhdudlaşmır. Bu iri layihələr çərçivəsində podratçı, subpodratçı qismində iştirak edən dövlət şirkətləri, birgə müəssisələr, özəl şirkətlər o layihələrdən gəlir əldə ediblər, vergilər ödəyiblər, mənfəət əldə ediblər. Bunu da ümumi hesablasaq, təqribən, bu da bir 5 milyard dollar həcmində olub. Yəni, bunların hamısını cəm halına salsaq, Azərbaycan dövlətinin ümumilikdə qazancı bu layihələr çərçivəsində 155 milyard dollardan artıqdır.

– Bu blok çərçivəsində həmin müddətdə 430 milyon tona yaxın neft ehtiyatları çıxarılıb. Ancaq onun ümumi ehtiyatları 1 milyarddan çoxdur. Yarıdan çox ehtiyatı “Azəri-Çıraq-Günəşli” kontraktında çıxarılmamış qalırdı.

İkinci bir tərəfdən, o ehtiyatların üzdə olan hissəsi çıxarılıb. Daha çətin hissəsi qalır. Bunun üçün də daha yeni texnologiyalara ehtiyac var idi.

Başqa bir tərəfdən də Azərbaycan heç də o yolu tutmur, enerji resurslarının çıxarılması ancaq enerji təhlükəsizliyi məsələsidir. Bu, həm də milli təhlükəsizliyə bağlı bir məsələdir ki, məhz xarici şirkətlər, özü də böyük şirkətlər, böyük ölkələrə bağlı olan şirkətlər Azərbaycanda təmsil olunsunlar.

– Bu, çox unikal bir layihədir. Azərbaycan tərəfi bu layihə üzrə müqaviləni imzalayarkən onun, sadəcə, perimetrini deyil, həm də dərinliyini limitləşdirmişdi. Yəni, xarici şirkətlərə 3500 metrdən dərinlikdə işlətməyə icazə verilmirdi. Ondan artıq dərinlikdə isə qaz layları mövcuddur. Təqribi hesablamalara görə, 200 milyard kub metrə yaxın bir qaz ehtiyatı mövcuddur. Ancaq bu ehtiyatların bazara çıxarılması hazırkı şəraitdə, yaxın dövr üçün heç də məqbul deyil. Çünki “Şahdəniz” kimi bir layihə var. İndi həm regional, həm uzaq bazara məhz “Şahdəniz”in ehtiyatları çıxarılır. “Cənub” qaz dəhlizi genişləndirildikcə, onun imkanları mərhələ-mərhələ artıqca məhz gündəmə “Azəri-Çıraq-Günəşli”nin dərin laylarındakı ehtiyatların bazara çıxarılması gələcək.

– Necə ki Azərbaycan öz iqtisadiyyatında məhz neftin hesabına bu dəyişiklikləri əldə etdi, sonradan isə Azərbaycan öz iqtisadi təsir gücünə regional təsir imkanlarını əldə etdi, mən deyərdim ki, indi də “Cənub” qaz dəhlizi layihəsi o ölkələrin coğrafiyasını dəyişir. Əvvəl 3 ölkə idi, indi Balkanlaradək uzanıb gedəcək. Bu da ölkələrin həm iqtisadi-siyasi təsir baxımından, həm də onlara gətiriləcək dividentlər sayəsində Azərbaycana olan münasibəti dəyişəcək.